مهادنه یک ساله
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
مهادنه یک ساله : مشروط بودن پیمان صلح با کفار به مدت یک سال
مهادنهای که از جهت مدت، مشروط و محدود به یک سال باشد، دو فرض دارد.
1ـ مهادنه یک ساله با ضعف مسلمانان؛
2ـ مهادنه یک ساله با قوت مسلمانان.
فقها [۱] مهادنه یک ساله یا بیشتر از آن را در صورت ضعف مسلمانان جایز میدانند؛ دلیل مطلب مهادنه پیامبر (ص) در جریان صلح حدیبیّه است. امّا در صورت قوت مسلمانان در میان فقها چند قول است.
الف: قول به جواز که قول صاحب شرایع [۲] ، علامه در « تذکرة » [۳] و شهید ثانی در « مسالک » [۴] است.
دلیل این قول عبارت است از:
1ـ آیه پنجم سوره توبه: « فاذا انسلخ الاشهر الحرم فاقتلوا المشرکین حیث وجدتموهم؛ وقتی ماههای حرام پایان گرفت، مشرکان را هر جا یافتید به قتل برسانید »؛
2ـ اجماعی که علامه در « تذکره » آن را ادعا نموده است.
ب: قول به عدم جواز. شیخ طوسی در « مبسوط » قائل به این قول است [۵] . دلیل ایشان آیه پنجم سوره توبه است که میفرماید: « فاذا انسلخ الاشهر الحرم فاقتلوا المشرکین حیث وجدتموهم؛ وقتی ماههای حرام پایان گرفت، مشرکان را هر جا یافتید به قتل برسانید ». وجه دلالت آیه شریفة بر مدعای شیخ: 1ـ آیه شریفه، قتل مشرکان را در همه حال واجب دانسته و تنها چهار ماه را استثنا کرده است بنابراین بقیه ماهها بر همان عموم آیه باقی میمانند. [۶] 2 ـ مقتضای آیه، وجوب جهاد پس از ماهها حرام است که در هر سال یک بار تحقق میشود.
پانوشت
منابع
- تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : صفحه 355
- مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : صفحه 30
- المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2 : صفحه 50
- مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : صفحه 21
- المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2 : صفحه 52
- مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : صفحه 22
- مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : صفحه 21