عملکردها

دایی

از دانشنامه علوم اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۲۰ فوریهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۱۴:۳۰ توسط Hashemi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

دایی: برادر مادر.

از آن در بابهای تجارت، نکاح، اطعمه و اشربه و ارث نام برده‏اند.

انسان می‏تواند مالک دایی خود - که برده است - گردد، گرچه مکروه است1

) ر بردگی (. دایی مَحرم انسان است؛ بنابر این، ازدواج با او جایز و صحیح نیست؛ هرچند با واسطه باشد، مانند دایی پدر یا مادر. در این حکم فرقی بین دایی نسبی و رضاعی) ر رضاع (نیست. 2

نفقه دایی) ر نفقه (بر انسان واجب نیست، هرچند مستحب است. 3

خوردن از منزل دایی بدون اذن او در حدّ متعارف، بدون تباه کردن و علم نداشتن به ناخشنودی وی جایز است) ر خوردن (. 4

دایی در ارث جزء طبقه سوم به شمار می‏رود. اگر وارث میّت منحصر به دایی او باشد، همه مال به او می‏رسد و اگر متعدد باشند، مال به طور مساوی میان آنان تقسیم می‏شود، مگر آنکه برخی پدری و مادری یا پدری و برخی دیگر مادری باشند، که در این صورت، دایی مادری، اگر یکی باشد یک ششم و اگر متعدد

باشند یک سوم ارث می‏برند و باقی مانده به دایی پدری و مادری میّت می‏رسد. 5

اگر دایی با دیگر افراد طبقه سوم جمع شود، بنابر مشهور دو سوم مال به عمو و عمه و یک سوم آن به دایی و خاله می‏رسد که به طور مساوی میانشان تقسیم می‏گردد. 6

1. جواهر الکلام 241 /29. 2 145 - 144 /24 و 172 /39. 5 406 /36. 4 371 - 368 /31. 3 309 و 182. 6 18.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 582

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «دایی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اخوال ( خاص )، خال

اعم

اخوال ( عام )، محارم نسبی ( فقه )

اخص

دا یی ناتنی، دایی رضاعی

وابسته

ارث دایی، حجب دایی بر پسر عمو، خاله ( فقه )، زکات به دایی، فرزند دایی، مادر رضاعی دایی، وصیت بر اخوال

منابع

  • : صفحه 188
  • ارث : صفحه 139
  • الدروس الشرعیة فی فقه الامامیة جلد 2 : صفحه 333
  • الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 8 : صفحه 18، 21، 23
  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 19 : صفحه 8
  • ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد جلد 3 : صفحه 41
  • تحریرالوسیله جلد 2 : صفحه 363
  • ترجمه شرایع الاسلام جلد 1-2 : صفحه 456
  • جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 12 : صفحه 189
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 39 : صفحه 9، 11
  • ریاض المسائل جلد 6 : صفحه 424
  • شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 2 : صفحه 281
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 582
  • قواعدالاحکام جلد 3 : صفحه 19
  • مجمع الفائدة و البرهان جلد 11 : صفحه 346
  • مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 13 : صفحه 11
  • مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 7 : صفحه 201[۱]