خرق اجماع مرکب
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
خرق اجماع مرکب : ابداع قول مخالف با وجه مشترک میان اقوال موجود فقها
خرق اجماع مرکب، به معنای مخالفت با اجماع مرکب است. در جایی که فقیهان در مسئله‌ای چند نظر ارایه کرده‌اند این پرسش مطرح می‌شود که آیا در این مسئله می‌توان به نظری که هیچ یک از آنان به آن قائل نشده‌اند، عمل کرد؛ برای مثال، گروهی بگویند با وجود هر کدام از عیب‌های پنج گانه فسخ نکاح، نکاح فسخ می‌شود و دیگران بگویند وجود هیچ کدام از آن عیب‌ها، موجب فسخ نکاح نمی‌گردد؛ در این جا اجماع مرکب بر عدم وجود تفصیل است؛ یعنی هر دو نظر، در نفی نظر سوم (قول به تفصیل) اشتراک دارند؛ [۱] از این رو، اگر کسی قائل شود که با وجود برخی عیوب (یک یا دو عیب) ، نکاح فسخ می‌گردد، خرق اجماع کرده است؛ یعنی نظری را پذیرفته است که هیچ یک از فقها آن را نپذیرفته و همگی در نفی آن اتفاق دارند.
عده‌ای خرق اجماع مرکب را صحیح ندانسته و اعتقاد به حجیت اجماع مرکب را به علمای شیعه استناد داده‌اند. عدم جواز خرق اجماع مرکب به این دلیل است که مخالفت با اجماع مرکب، مخالفت با امام معصوم (ع) است.
پانوشت
منابع
- الفوائد الحائریة : صفحه 309
- معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 177
- مفاتیح الاصول : صفحه 359
- المستصفی من علم الاصول (به ضمیمه فواتح الرحموت بشرح مسلم الثبوت) جلد 1 : صفحه 199
- الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 255
- قوانین الاصول جلد 1 : صفحه 379
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «خرق اجماع مرکب» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه خرق اجماع مرکب به زیرصفحه خرق اجماع مرکب/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- اصول الفقه جلد 3 : صفحه (192-194)
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 227، 228، 230
- الذریعة الی اصول الشریعة جلد 2 : صفحه 161، 165
- الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 255
- الفوائد الحائریة : صفحه 309
- اللمع فی اصول الفقه : صفحه 262
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 4 : صفحه 127، 128، 129، 130، 132، 134
- المستصفی من علم الاصول (به ضمیمه فواتح الرحموت بشرح مسلم الثبوت) جلد 1 : صفحه 199
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 150
- قوانین الاصول جلد 1 : صفحه 379
- مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 191
- معارج الاصول : صفحه 131
- معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 177
- مفاتیح الاصول : صفحه 359