مبهمات اقوام
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
مبهمات اقوام : ذکر بعضی از اقوام و قبایل در قرآن به غیر اسم صریح آن‌ها
اصطلاح «مبهمات اقوام» ناظر به آیاتی است که به اسامی بعضی از اقوام و قبایل یا دسته‌جات و تیره‌هایی از آن‌ها به صورت مبهم اشاره شده است. برخی از این آیات و احتمالاتی که در تعیین مصادیق آن‌ها آمده عبارتند از:
1. واژه «اسباط» در آیات مختلف (قبایل منتسب به فرزندان حضرت یعقوب) .
2. آیه 111 سوره بقره: «وَقَالُواْ لَن یَدْخُلَ الْجَنَّةَ» (یهودیان مدینه و نصارای نجران) .
3. آیه 122 سوره آل عمران: «إِذْ هَمَّت طَّآئِفَتَانِ مِنکُمْ» (طایفه بنوحارثه از قبیله اوس، و طایفه بنوسلمه از قبیله خزرج) .
4. آیه 90سوره نساء: «إِلاَّ الَّذِینَ یَصِلُونَ إِلَیَ قَوْمٍ» (قوم بنی‌مُدلج که به خزاعه پیوستند) .
5. آیه 91 سوره نساء: «سَتَجِدُونَ آخَرِینَ» (قومی از بنی‌اسد و غطفان) .
6. آیه 22 سوره مائده: «إِنَّ فِیهَا قَوْمًا جَبَّارِینَ» (عمالقه) .
7. آیه 41 سوره مائده: «وَمِنَ الَّذِینَ هِادُواْ سَمَّاعُونَ لِلْکَذِبِ (بنی‌قینقاع یا بنی‌قُرَیظه) ؛ سَمَّاعُونَ لِقَوْمٍ آخَرِینَ» (اهل خیبر) .
و نیز آیات: 138 و 181 سوره اعراف؛ 4، 98، 99، 100 و 108 سوره توبه؛ 5 سوره اسراء؛ 90 سوره کهف؛ 4 سوره فرقان؛ 9 و 26 سوره احزاب؛ 14 سوره حجرات؛ 2 و 20 سوره حشر؛ 4 سوره بروج؛ 1 سوره فیل.