ادات تاکید جمله اسمی

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ ادات تاکید جمله اسمی

◄ اَنَّ

◄ اِنَّ

◄ لکِنَّ

◄ کَأَنَّ

توضیح مفهومی

ادات تاکید جمله اسمی : ادات تأکید وارد شده بر جمله اسمیه

ادوات تأکیدی که بر جمله اسمیه وارد می‌شوند، متفاوت از ادوات تأکید در جمله فعلیه هستند. برخی از ادوات تأکید جمله اسمیه به این شرح است:

1. إنّ: «وَمَا أُبَرِّیءُ نَفْسِی إِنَّ النَّفْسَ لأَمَّارَةٌ بِالسُّوءِ إِلاَّ مَا رَحِمَ رَبِّیَ» (یوسف//53) ، و: «إِنَّ الَّذِینَ سَبَقَتْ لَهُم مِّنَّا الْحُسْنَی أُوْلَئِکَ عَنْهَا مُبْعَدُونَ» (انبیاء//101) .

2. أنّ: «وَظَنُّواْ أَنَّهُمْ أُحِیطَ بِهِمْ» (یونس//10) .

3. کأنّ: «یَقُولُونَ وَیْکَأَنَّ اللَّهَ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ وَیَقْدِرُ» (قصص//82) .

4. لکنّ: «لَّکِنَّا هُوَ اللَّهُ رَبِّی» (توبه//38) .

5. لام ابتداء: «إِنَّ رَبِّی لَسَمِیعُ الدُّعَاء» (ابراهیم//39) .

6. ضمیر فصل: «إِن تُرَنِ أَنَا أَقَلَّ مِنکَ مَالًا وَوَلَدًا» (کهف//39) .

7. ضمیر بیان (شأن) و ضمیر قصه: «وَأَنَّهُ لَمَّا قَامَ عَبْدُ اللَّهِ» (جن//19) ، و: «فَإِنَّهَا لَا تَعْمَی الْأَبْصَارُ» (حج//46)

8. تأکید ضمیر: «وَقُلْنَا یَا آدَمُ اسْکُنْ أَنتَ وَزَوْجُکَ الْجَنَّةَ» (بقره//35) ، و: «فَاذْهَبْ أَنتَ وَرَبُّکَ فَقَاتِلا» (مائده//24) .

9. شروع کردن جمله به ضمیر: «وَبِالآخِرَةِ هُمْ یُوقِنُونَ» (بقره//4) ، و: «أَمِ اتَّخَذُوا آلِهَةً مِّنَ الْأَرْضِ هُمْ یُنشِرُونَ» (انبیاء//21) .

10. هاء تنبیه در ندا: «وَقَالُواْ یَا أَیُّهَا الَّذِی نُزِّلَ عَلَیْهِ الذِّکْرُ إِنَّکَ لَمَجْنُونٌ» (حجر//6) .

11. یاء حرف ندا وقتی برای منادای قریب استعمال شود، که اهمیت خطابی را که به دنبال آن می‌آید تأکید می‌کند.

12. دخول واو بر جمله صفت، که ثبوت صفت برای موصوف را تأکید می‌کند، مثل: «وَمَا أَهْلَکْنَا مِن قَرْیَةٍ إِلاَّ وَلَهَا کِتَابٌ مَّعْلُومٌ» (حجر//4) .

13. إمّا: «فَإِمَّا یَأْتِیَنَّکُم مِّنِّی هُدًی» (بقره//38) .

14. أمّا: «فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُواْ فَیَعْلَمُونَ أَنَّهُ الْحَقُّ مِن رَّبِّهِمْ» (بقره//26) .

15. ألا استفتاحیه: «أَلا إِنَّهُمْ هُمُ الْمُفْسِدُونَ»؛ (بقره//12) ، و: «أَلا إِنَّ أَوْلِیَاء اللّهِ لاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ» (یونس//62)

16. ما نافیه: مثل: ما زیدٌ قائماً.

17. ورود باء بر خبر در جمله اسمیه: مثل: ما زیدٌ بمنطلقٍ.

منابع

1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 2 : صفحه (405-417)

اصطلاح‌نامه

اعم

ادات تاکید

اخص

اَنَّ، اِنَّ، کَأَنَّ، لکِنَّ

وابسته

ادات تاکید جمله فعلی

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه ادات تاکید جمله اسمی به زیرصفحه ادات تاکید جمله اسمی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 2 : صفحه (405-417)