معجزه ( علوم قرآنی )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
معجزه ( علوم قرآنی ) : نشان صدق مدّعی نبوّت
«معجز» اسم فاعل از «اعجاز»، و «ه» برای مبالغه است. تعریف‌های معجزه در اصطلاح متکلمان و اهل تفسیر عبارتند از:
1. اثبات چیزی غیر عادی یا نفی چیزی عادی؛ در صورتی که خارق‌العاده باشد و با ادعا مطابقت کند.
2. معجزه آن است که مدعی منصبی از مناصب الهی آن را بیاورد که خرق عادت باشد و دیگران از آوردن آن عاجز باشند.
3. معجزه امری فراتر از عادت است که در مقام محاجّه آورده می‌شود.
4. معجزه عبارت است از امری خارج از عادت که دلالت کند امری ماوراء‌الطبیعه در طبیعت و امور مادی تصرف کرده است.
در مجموع، کاری خارق‌العاده همراه با دعوی نبوت و تحدّی است؛ به طوری که عجز دیگران از انجام مانند آن، بر صدق دعوی نبوت دلالت کند و حاکی از انجام آن کار به تأیید الهی باشد. البته این کار خارق‌العاده باید داعی به خیر و سعادت باشد و مراد از آن نیز نه خودنمایی، بلکه فقط نشان دادن صدق مدعی رسالت و نبوت باشد. تفاوت معجزه و کرامت، در تحدّی است که تحدّی در معجزه هست؛ ولی در کرامت نیست.
معجزه را به دو قسم «معجزه حسی» و «معجزه عقلی» تقسیم کرده‌اند.
نیز رک: معجزه حسی؛ معجزه عقلی.
منابع
- محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة : صفحه 578
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه (65-66)
- مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 73
- التمهید فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 23
- البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 20
- البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 33
- برهان رسالت : صفحه 39
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 3
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 351
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 2 : صفحه 381
- معجم مقاییس اللغه جلد 4 : صفحه 233
- اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد جلد 2 : صفحه 747
- کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد : صفحه 196
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 1 : صفحه 73
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «معجزه ( علوم قرآنی )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه معجزه ( علوم قرآنی ) به زیرصفحه معجزه ( علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آشنایی با علوم قرآن جلد 4 : صفحه 16، 338
- آموزش علوم قرآن جلد 3 : صفحه 351
- اعجاز القرآن : صفحه 86، 288، 298
- اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد جلد 2 : صفحه 747
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 351
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 3
- البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 20، 33
- البیان فی تفسیرالقرآن : صفحه 33، 34، 40
- التمهید فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 16، 23، 76
- الجامع لاحکام القرآن جلد 1 : صفحه 69، 70، 72
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 1 : صفحه 73
- برهان رسالت : صفحه 39
- بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : صفحه (65-66)
- دائرة المعارف فارسی جلد 2 : صفحه 2806
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 2 : صفحه 381
- علوم القرآن : صفحه 127، 128
- کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد : صفحه 196
- مجله پژوهشهای قرآنی جلد 11 : صفحه 184، 185، 186، 188، 189، 190، 191، 192، 193
- مجله پژوهشهای قرآنی جلد 9 : صفحه 352
- محیط المحیط قاموس مطول للغة العربیة : صفحه 578
- مدخل التفسیر : صفحه 19
- معجم مقاییس اللغه جلد 4 : صفحه 233
- مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 73، 76، 77