راویان قرائت حمزة بن حبیب زیّات
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
راویان قرائت حمزة بن حبیب زیّات : اسامی و شرح‌حال راویان قرائت حمزه
گروهی از قاریان، قرائت حمزه (ابوالحسن یا ابوعماره حمزة بن حبیب بن عمارة بن اسماعیل زیّات تمیمی کوفی (80 - 156ق) ) را با واسطه و بدون واسطه روایت کرده‌اند که عبارتند از: ابراهیم بن ادهم؛ ابراهیم بن اسحق؛ سلیم بن عیسی (که ضابط‌ترین اصحاب حمزه بود) ؛ سفیان ثوری؛ شریک بن عبدالله؛ شعیب بن حرب؛ زکریا بن یحیی؛ علی بن صالح؛ جریربن عبدالحمید؛ یحیی بن مبارک یزیدی؛ خالدبن یزید؛ عایذ بن ابی‌عایذ؛ کسائی؛ حسن بن عطیه؛ عبدالله بن موسی عنبسی؛ خلف بزار؛ خلاّد.
از میان این جمع، راویان معروف قرائت حمزه، خلف و خلاّد هستند که توسط سُلَیم بن عیسی قرائت او را روایت کرده‌اند. ما به معرفی این دو تن می‌پردازیم:
1. خَلَف: ابومحمد خَلَف بن‌هشام بن ثعلب اسدی بغدادی بزار (150 - 229ق) از سیزده سالگی به تحصیل علم مشغول شد و در بیست سالگی قرآن را حفظ کرد و چنان‌که ابن‌اشته می‌گوید، وی به جز در 120 مورد، از قرائت حمزه پیروی می‌کرد. دارقطنی گفته است: خلف مردی فاضل و پارسا بود.
نویسندگان، خلف را مردی آگاه به قرائت و عالمی بزرگ و پارسا معرفی کرده ولی از لحاظ حدیث، او را دارای آگاهی کافی ندانسته‌اند.
2. خلاّد: ابوعیسی خلاّد بن خالد صیرفی شیبانی کوفی (م 220ق) به گواهی ابوعمرو دانی، مهم‌ترین و مطمئن‌ترین اصحاب سُلَیم در نقل و روایت قرائت حمزه بود. در مجموع خلاد مردی آگاه و محقق و عالم به تجوید در قرائت قرآن بوده که قرائت را عرضاً از سُلَیم بن عیسی اخذ کرده است.
نیز ر.ک:قرائت حمزة بن حبیب زیّات.
منابع
- التیسیر فی القراءات السبع : صفحه 6
- النشر فی القراءات العشر جلد 1 : صفحه (158-167)
- البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 151
- التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 218
- مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 457
- تاریخ القرآن : صفحه 167
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 253
- معجم القراءات القرآنیة جلد 1 : صفحه 91
- حجة القراءات : صفحه 59
- لطائف الاشارات لفنون القراءات : صفحه 103
- اتحاف فضلاء البشر بالقراءات الاربعة عشر : صفحه 26
اصطلاح‌نامه
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه راویان قرائت حمزة بن حبیب زیّات به زیرصفحه راویان قرائت حمزة بن حبیب زیّات/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آشنایی با علوم قرآن جلد 2 : صفحه 228
- اتحاف فضلاء البشر بالقراءات الاربعة عشر : صفحه 26
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 253
- البرهان فی علوم القرآن : صفحه 59
- البیان فی تفسیر القرآن : صفحه 151
- البیان فی تفسیرالقرآن : صفحه 137
- التمهید فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 218، 228
- التیسیر فی القراءات السبع : صفحه 6
- النشر فی القراءات العشر جلد 1 : صفحه (158-167)
- تاریخ القرآن : صفحه 167
- تاریخ جمع قرآن : صفحه 349
- حجة القراءات : صفحه 59
- علوم القرآن عند المفسرین جلد 2 : صفحه (39-40)، 107
- علوم قرآن و فهرست منابع : صفحه 256
- لطائف الاشارات لفنون القراءات : صفحه 103
- معجم القراءات القرآنیة جلد 1 : صفحه 91
- مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 457
- پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 332