تفسیر فلسفی ( علوم قرآنی )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
تفسیر فلسفی ( علوم قرآنی ) : تفسیر قرآن با توجه به مباحث فلسفی
در ابتدای شوکت دنیای اسلام، کتاب‌های فلسفی از زبان‌های مختلف به عربی برگردانده شد. این امر به دست عباسیان آغاز شد. آنان برای نیل به اهدافشان جماعتی از فارس، هند، صابئه و مسیحیان را استخدام کردند تا کتاب‌های فلسفی یونان را به زبان عربی ترجمه کنند. مسلمانان از این کتاب‌ها استقبال کردند.
علمای دنیای اسلام در مقابل فلسفه دو موضع متفاوت برگزیدند؛ گروهی آن را پذیرفتند و گروهی دیگر به مخالفت با آن پرداختند. از میان مفسران نیز جماعتی به تفسیر خویش رنگ فلسفی بخشیده و به اصطلاح به تفسیر فلسفی قرآن پرداختند.
'تفسیر فلسفی' تفسیری است که بر درک مقاصد اساسی آیاتی از قرآن استوار شده است که از مظاهر وجود و خالق آن‌ها سخن می‌گویند.
تفسیر فلسفی به دو شکل قابل تصور است:
1. تفسیر قرآن بر پایه یک بحث عقلی و تطبیق نظریه‌های فلسفی یونان با آن؛
2. درک مقاصد اساسی قرآن و پیش‌گرفتن راهی برای تعمیق و تحلیل معنای دقیق آیات قرآن بر اساس ضوابط تفسیر.
با توجه به آثار و کتاب‌های تفسیری فلاسفه اسلامی چنین به دست می‌آید که آنان همانند باطنیان در مواردی قرآن را بر خلاف ضوابط تفسیر می‌کردند؛ مانند جایی که آرای فلسفی آنان مخالف ظاهر قرآن بود و آن را یکی از یافته‌های علمی تلقی می‌کردند.
نیز ر.ک:تفاسیر فلسفی، مفسران فلسفی.
منابع
- التفسیر و المفسرون جلد 2 : صفحه (455-459)
- المفسرون حیاتهم و منهجهم : صفحه 64
- پژوهشی در سیر تطور تفسیر و روشهای تفسیری : صفحه (62-63)
- تاریخ تفسیر : صفحه (213-218)
اصطلاح‌نامه
اعم
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تفسیر فلسفی ( علوم قرآنی ) به زیرصفحه تفسیر فلسفی ( علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.