آیات معاد (علوم قرآنی )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
آیات معاد ( علوم قرآنی ) : آیات دالّ بر بازگشت انسان به سوی خداوند
'معاد' مصدر میمی و اسم زمان و مکان، در لغت از ریشه 'عود' (رجوع و بازگشت) به معنای مکان و زمان بازگشت به روز واپسین است. و در اصطلاح متکلمان و فیلسوفان اسلامی به معنای بازگشت تمام موجودات به سوی خداوند عالم به منظور حسابرسی است.
برخی گفته‌اند یک سوم آیات قرآن در باره معاد است. علامه طباطبایی مجموع آیات معاد را حدود دو هزار دانسته است. برخی از مفسران نیز آیات معاد را هزار و چهارصد و بعضی دیگر حدود هزار و دویست آیه دانسته‌اند. این رقم‌ها نشان دهنده اهمیت معاد در شریعت مقدس اسلام و نیز شرایع آسمانی دیگر است.
آیات معاد مشتمل بر محور‌های ذیل است:
1. دیدگاه ظاهر اندیشان در انکار معاد.
2. امکان خلقت دوباره موجودات و انسان به شکل خلقت اول و بیان امکان رستاخیز و خلقت دوباره موجودات همانند رستاخیز زمین‌های مرده در این جهان.
3. بیان نمونه‌های عینی و خارجی زنده شدن مردگان در این جهان همانند:
أ. قصه زنده کردن پرندگان چهارگانه برای حضرت ابراهیم (بقره// 260) ؛ ب. داستان زنده شدن حضرت عزیر (بقره// 259) ؛ ج. داستان اصحاب کهف (سوره کهف) ؛ د. داستان زنده شدن مقتول بنی‌اسرائیل (بقره// 67 - 73) ؛ هـ. قصه فرار بنی‌اسرائیل از چنگال مرگ و سرانجام مردن آنان و احیای آن‌ها (بقره// 243) و….
منابع
- قاموس قرآن جلد 5 : صفحه 66
- پیام قرآن , روش تازه ای درتفسیر موضوعی قرآن جلد 5 : صفحه 17
- منشور جاوید قرآن جلد 9 : صفحه 22
- المیزان فی تفسیر القرآن جلد 1 : صفحه 183
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «آیات معاد ( علوم قرآنی )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید: