افضا ( عمل )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
افضاء
اِفضاء: یکی کردن مجرای بول و حیض.
افضاء به یکی کردن مجرای حیض و غایط و نیز یکی کردن مجرای حیض، غایط و بول نیز تعریف شده 1 امّا آنچه در شناسه آمده است قول مشهور میباشد. بحث آن در بابهای نکاح، حدود و دیات آمده است.
افضای کبیره: به قول مشهور، احکام افضای زن نا بالغ بر افضای زن بالغ توسّط شوهر از طریق آمیزش، مترتّب نمیگردد. 2 امّا اگر افضاء توسّط شوهر با انگشت یا چیز دیگر تحقّق یابد، شوهر، ضامن دیه کامل (--» دیه) زن است. 3 همچنین افضای زن بالغ توسط اجنبی با آمیزش یا غیر آن، موجب ضمان دیه کامل است. 4
افضای صغیره: احکام افضای زن نا بالغ از طریق آمیزش همسر عبارت است از:
1. ثبوت دیه بر شوهر حتی - به قول مشهور - در صورتی که قصد طلاق زن را هم نداشته باشد. 5
2. وجوب انفاق به زن تا زمانی که شوهر زنده است حتی - به نظر مشهور - در صورت طلاق و ازدواج زن با مرد دیگری. 6
3. حرمت ابدی آمیزش با زن بر شوهر بنا بر فتوای مشهور؛ هر چند به نظر مشهور، علقه زوجیّت بدین سبب از بین نمیرود. 7 افضای نا بالغ توسط اجنبی، موجب ضمان دیه کامل است. 8 حرمت ابدی
آمیزش در صورت ازدواج اجنبی با او در این فرض، مورد اختلاف است. 9 افضاء از عیب هایی است که موجب اختیار فسخ نکاح برای مرد میشود. 10
1 - جواهر الکلام 29 419 و العروة الوثقی 2 812.
2 - فقه الصادق 21 312.
3 - جواهر الکلام 43 275.
4 - 43 275.
5 - العروة الوثقی 2 812.
6 - فقه الصادق 21 309.
7 - جواهر الکلام 29 416 - 422.
8 - 43 275.
9 - جامع المقاصد 12 334 - 335.
10 - جواهر الکلام 30 331 - 335.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 592
اصطلاحنامه
اعم
اخص
- افضا بدون آمیزش
- به لحاظ زوجیت:
- افضای اجنبیه، افضای زوجه
وابسته
منابع
- تبصرة المتعلمین : صفحه 280
- تحریرالوسیله جلد 2 : صفحه 584
- جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 43 : صفحه (275-276)
- سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 19 : صفحه 541
- سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 24 : صفحه 277
- سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 25 : صفحه 480، 611
- سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 40 : صفحه 494
- سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 40-2 : صفحه 268
- شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 4 : صفحه 270
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 592
- فرهنگ معارف اسلامی جلد 1 : صفحه 252
- فقه الامام جعفرالصادق جلد 6 : صفحه 269، 368
- قواعدالاحکام جلد 3 : صفحه 66
- کتاب السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی جلد 2 : صفحه 612
- کتاب السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی جلد 3 : صفحه 370، 393
- مبانی تکملة المنهاج جلد 2 : صفحه 371
- مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة جلد 9 : صفحه 396
- مستمسک العروة الوثقی جلد 14 : صفحه 85
- مهذب الاحکام جلد 29 : صفحه (235-237)