عملکردها

شرایط سنت تقریری

از دانشنامه علوم اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۲۹ نوامبر ۲۰۱۱، ساعت ۱۳:۳۰ توسط Hashemi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

توضیح مفهومی

شرایط سنت تقریری : امور دخیل در حجّیت تقریر معصوم (ع)

شرایط سنت تقریری، عبارت است از امور و زمینه هایی که در شکل گیری و حجیت تقریر معصوم (ع) مؤثر می‌باشد. این امور عبارت است از:

1. عمل یا اظهار عقیده، در مرئی و منظر معصوم (ع) انجام بگیرد و سکوت امام با علم و التفات باشد؛ یعنی امام نسبت به گفتار یا کردار یا عقیده شخص علم و توجه داشته باشد و با این حال سکوت کند؛

2. سکوت معصوم (ع) به دلیل وجود مانعی از بیان حکم واقعی، هم چون اضطرار و تقیه، نباشد؛ یعنی امام در شرایطی باشد که اعلام خطای فاعل یا گوینده برای او ممکن باشد و از این نظر در مضیقه نباشد. در مضیقه نبودن امام به دو صورت است:

أ. وقت بیان ضیق نبوده و امام فرصت اعلام و تنبیه داشته باشد، وگرنه سکوت معصوم (ع) علامت رضایت نیست؛

ب. موانعی همچون خوف امام (ع) بر جان خود یا شیعیان (تقیه) ، مأیوس بودن امام از تأثیر تذکر و تنبیه و… فرا روی امام (ع) نباشد، زیرا سکوت با وجود این موانع، علامت رضایت نیست.

نکته:

برخی از این شرایط، مثل تقیه، درباره ائمه (ع) جاری است، زیرا در زمان حاکمان ستمگر زندگی می‌کردند، ولی درباره شخص پیامبر (ص) جاری نیست.

منابع

  1. شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه (130-132)
  2. اصول الفقه جلد 2 : صفحه (67-68)
  3. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

وابسته

سنت تقریری

منابع

  • اصول الفقه جلد 2 : صفحه (67-68)، 180
  • شرح اصول فقه جلد 3 : صفحه (130-132)
  • منابع اجتهاد (ازدیدگاه مذاهب اسلامی) : صفحه 158