حقیقت مرجوح

توضیح مفهومی

حقیقت مرجوح : معنای حقیقیِ نادر الاستعمال

حقیقت مرجوح، به معنای ندرت استعمال لفظ در معنای حقیقی آن است؛ یعنی لفظی که برای معنایی وضع شده اگر بعد از مدتی، استعمال آن در معنای حقیقی بسیار کم شود، گفته می‌شود حقیقت مرجوح پیدا کرده است؛ به خلاف مجاز راجح که استعمال لفظ در معنای مجازی در نزد عرف، غالب و شایع است.

به بیانی دیگر، اگر لفظی دارای یک معنای حقیقی و یک معنای مجازی باشد و بعد از مدتی، استعمال آن در معنای مجازی اش بیشتر شود، معنای حقیقی آن، حقیقت مرجوح نامیده می‌شود.

اگر متکلم لفظی را بدون قرینه استعمال نماید و مخاطب شک کند وی معنای حقیقی مرجوح آن را قصد نموده یا معنای راجح آن را، برخی مانند ' ابوحنیفه ' اعتقاد دارند حمل لفظ بر معنای حقیقی مرجوح اولویت دارد، و برخی به خلاف آن اعتقاد دارند. گروهی نیز معتقدند در این حالت هر دو احتمال با هم تعارض می‌کند.

منابع

1. المحصول فی علم اصول الفقه جلد 1 : صفحه 342
2. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

وابسته

مجاز راجح

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حقیقت مرجوح به زیرصفحه حقیقت مرجوح/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• المحصول فی علم اصول الفقه جلد 1 : صفحه 342