حجیت علم اجمالی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
حجیت علم اجمالی : صحّت استناد به علم اجمالی
حجیت علم اجمالی، به معنای صحت استناد به علم اجمالی است، که لازمه آن، منجّزیت و معذّریت است. درباره حجیت علم اجمالی سه دیدگاه وجود دارد:
1. بعضی معتقدند علم اجمالی مطلقا ـ در هیچ موردی ـ حجیت نداشته و در حکم شک بدوی است؛ بنابر این، در مواردی مثل شک در این که ظهر جمعه، نماز ظهر واجب است یا نماز جمعه، می‌توان در هر دو طرف علم اجمالی، برائت جاری نمود؛
2. گروهی دیگر معتقدند علم اجمالی، فی الجمله ـ در برخی موارد ـ حجت است و مخالفت قطعی با آن حرام می‌باشد، ولی موافقت قطعی با آن واجب نیست؛ بنابر این، در مثال بالا نمی‌توان هم نماز ظهر را ترک کرد و هم نماز جمعه را، هم چنین لازم نیست از باب عمل به احتیاط، هر دو را به جا آورد؛
3. برخی از صاحب نظران اعتقاد دارند که علم اجمالی ـ مانند قطع ـ مطلقا حجت است و بنابراین هم حرمت مخالفت قطعی و هم وجوب موافقت قطعی را ایجاب می‌کند.
منابع
- شرح رسائل جلد 1 : صفحه 91
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 39
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 4 : صفحه 160
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 1 : صفحه 123
- تحریرالمعالم : صفحه (147-148)
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه حجیت علم اجمالی به زیرصفحه حجیت علم اجمالی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.