تدوین اصول فقه

توضیح مفهومی

تدوین اصول فقه : جمع آوری، ترتیب و تالیف اصول فقه

از آن جا که اصول فقه، مقدمه فقه است، از قرن اول چنین علمی میان مسلمانان وجود داشته، گر چه تدوین آن در قرن دوم صوت گرفته است.

در این که اولین تدوین کننده علم اصول فقه چه کسی است، اختلاف وجود دارد؛ بسیاری از اصولیون شیعه معتقدند پایه گذار علم اصول، امام باقر (ع) و امام صادق (ع) بوده‌اند. که قواعد اصول را بر اصحاب خود املا می‌کردند.

ازآن جا که در عصر حضور آن بزرگواران، شیعه نیازی به تدوین آن علم نمی‌دید، کمتر به امر تدوین پرداخت، ولی در دوران غیبت ائمه (ع) تألیفات اصولی شیعه فزونی یافت. برخی از عالمان شیعی که تا زمان مرحوم ' شیخ طوسی '، در علم اصول تألیفاتی داشته‌اند عبارت‌اند از: ' ابوسهل نوبختی '، ' حسن بن موسی نوبختی '، ' محمد بن احمد بن جنید اسکافی '، ' ابو عقیل عمانی '، ابو منصور صرام نیشابوری '، ' محمد بن احمد بن داود بن علی بن حسن '، ' شیخ مفید ' و ' سید مرتضی ' .

برخی از صاحب نظران، نخستین مصنف این علم را ' هشام بن حکم '، از اصحاب و شاگردان امام صادق (ع) می‌دانند که رساله‌ای در مورد مباحث الفاظ تدوین کرد .

برخی دیگر هم چون ' سیوطی ' این عنوان را به ' شافعی ' نسبت می‌دهند که کتاب ' الرسالة ' را تدوین نمود. برخی از اصولیون حنفی، ' ابوحنیفه ' را اولین تدوین کننده علم اصول می‌دانند.

منابع

1. اصول الاستنباط : صفحه 19
2. تسهیل الحصول علی قواعد الاصول : صفحه (27-28)
3. تقریرات اصول جلد -1 : صفحه 18
4. فوائد الاصول جلد 1,2 : صفحه (6-16)
5. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «تدوین اصول فقه» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

وضع علم اصول

وابسته

اصول فقه ( حوزه اصلی )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه تدوین اصول فقه به زیرصفحه تدوین اصول فقه/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اصول الاستنباط : صفحه 19، (41-42)، 42
• الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 1 : صفحه 107
• المعالم الجدیدة للاصول : صفحه 46، 54، 55، 78
• الوجیزفی اصول الفقه : صفحه 16
• تسهیل الحصول علی قواعد الاصول : صفحه (27-28)، 28
• تقریرات اصول جلد -1 : صفحه 18م418
• دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 50
• فوائد الاصول جلد 1 : صفحه 7، 9
• فوائد الاصول جلد 1,2 : صفحه (6-16)
• مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 34