وصف ( اصول فقه )

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ وصف ( اصول فقه )

◄ وصف تقییدی

◄ وصف توضیحی

◄ وصف ذاتی ( اصول فقه )

◄ وصف صریح

◄ وصف غالبی

◄ وصف غیر ذاتی

◄ وصف غیر مشعر علیت

◄ وصف غیر معتمد بر موصوف

◄ وصف مشعر علیت

◄ وصف معتمد بر موصوف

◄ وصف مقدر

توضیح مفهومی

وصف ( اصول فقه ) : قید عارض بر موضوع و دارای صلاحیت برای تضییق آن

وصف، در اصطلاح اصول هر قیدی است که عارض بر موضوع شده و صلاحیت دارد موضوع را قید زده و دایره آن را تنگ کند، مانند: وصف ' سائمه ' در عبارت ' فی الغنم السائمة زکاة '، که دامنه اطلاق ' غنم ' را کوچک نموده تا تنها شامل گوسفند بیابان چر شود.

وصف اصولی، اعم از وصف نحوی (نعت) بوده و شامل امور ذیل می‌گردد:

1. نعت نحوی، مانند: ' اکرم انسانا عالما ' یا ' اطعم مسکینا عادلا '؛

2. حال، مانند: ' جئنی بزید راکبا ' یا ' جائنی زید ماشیا '؛

3. تمییز، مانند: ' جئنی برطل زیتا ' یا ' اشتعل الرأس شیبا '؛

4. ظرف، مانند: ' اکرم زیدا یوم الجمعة ' یا ' رأیت زیدا یوم الجمعة '؛

5. جارو مجرور، مثل: ' اکرم زیدا فی المدرسة ' یا ' رأیت زیدا فی السوق '.

در کتاب ' اصول الفقه ' آمده است:

' المقصود بالوصف هنا: ما یعم النعت و غیره، فیشمل الحال و التمییز و نحوهما مما یصلح ان یکون قیدا لموضوع التکلیف '.

نکته اول:

در بین اصولی‌ها بحث است که آیا وصف، بر مفهوم دلالت می‌کند یا خیر؛ اکثر قریب به اتفاق آنان، به عدم مفهوم برای وصف معتقد هستند.

در کتاب ' محاضرات فی اصول الفقه ' آمده است: ' و کیف کان فالظاهر انه لا خلاف و لا اشکال فی عدم دلالته علی المفهوم '.

نکته دوم:

وصف دارای شروطی است؛ یکی از آن شرایط آن است که باید اخص از موصوف باشد نه مساوی با آن و نه اعم از آن.

منابع

1. شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 254
2. کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم جلد 2 : صفحه 1489
3. ایضاح الکفایة جلد 3 : صفحه 313
4. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «وصف ( اصول فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

صفت ( اصول فقه )، نعت

اخص

وصف تقییدی، وصف توضیحی، وصف ذاتی ( اصول فقه )، وصف صریح، وصف غالبی، وصف غیر ذاتی، وصف غیر مشعر علیت، وصف غیر معتمد بر موصوف، وصف مشعر علیت، وصف معتمد بر موصوف، وصف مقدر

وابسته

فایده وصف، مفهوم وصف ( اصول فقه )، موصوف ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه وصف ( اصول فقه ) به زیرصفحه وصف ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 434
• اصول الفقه جلد 1 : صفحه (122-123)
• اعجاز القرآن : صفحه 244
• الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 51
• الاحکام فی اصول الأحکام جلد 2 : صفحه 216
• الذریعة الی اصول الشریعة جلد 1 : صفحه 269، 397
• ایضاح الکفایة جلد 3 : صفحه 313
• شرح اصول فقه جلد 1 : صفحه 254
• فوائد الاصول جلد 1 : صفحه 101، 501
• کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم جلد 2 : صفحه 1489
• مبادی الوصول الی علم الاصول : صفحه 139
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 5 : صفحه 127، 137
• مصباح الاصول جلد 3 : صفحه 32
• منتقی الاصول جلد 3 : صفحه 278