نسخ به مخالف

توضیح مفهومی

نسخ به مخالف : نسخ حکمی شرعی با جای گزینی حکم مخالف با آن از نظر متعلق

نسخ به مخالف، از اقسام نسخ به بدل بوده و عبارت است از نسخ حکم شرعی، همراه با جای گزین نمودن حکمی که مخالف حکم منسوخ می‌باشد، مانند: نسخ وجوب روزه روز عاشورا به واسطه وجوب روزه ماه مبارک رمضان.

نکته اول:

تفاوت نسخ به مخالف با نسخ به متضاد در آن است که در نسخ به مخالف، سنخ حکم ناسخ و منسوخ یکی است و اختلاف در متعلق آنها است، مانند: وجوب روزه روز عاشورا و وجوب روزه ماه مبارک رمضان که از نظر سنخ، حکم هر دو وجوب است، گرچه متعلق آنها متفاوت است، اما در حکم به متضاد، سنخ حکم در ناسخ با سنخ حکم در منسوخ متفاوت است، مانند آن که ناسخ، وجوب چیزی را بیان کند، اما منسوخ، حرمت آن را.

نکته دوم:

تمام نسخ هایی که انجام می‌شود یا نسخ به مخالف است و یا به متضاد و یا به هر دو.

منابع

1. الذریعة الی اصول الشریعة جلد 1 : صفحه (417-418)
2. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «نسخ به مخالف» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

نسخ به بدل مخالف

اعم

نسخ به بدل ( اصول فقه )

وابسته

نسخ به متضاد

منابع

• الذریعة الی اصول الشریعة جلد 1 : صفحه 417