مفهوم موافق ( اصول فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
مفهوم موافق ( اصول فقه ) : سرایت حکم منطوق به موضوع غیر مذکور
مفهوم موافق، مقابل مفهوم مخالف بوده و عبارت است از مدلول التزامی منطوق کلام که باعث سرایت حکم منطوق به موضوع دیگری می‌گردد که در کلام آورده نشده است. به چنین مفهومی از آن جهت مفهوم موافق گفته می‌شود که حکم مستفاد از مفهوم به لحاظ نفی و اثبات هم سنخ با حکم منطوق است؛ برای مثال، از آیه « لاتقل لهما اف » [۱] استفاده می‌شود که اگر ' اف گفتن به پدر و مادر ' حرام است، به طریق اولی ضرب و جرح آنها نیز حرام است. از مفهوم موافق به ' لحن الخطاب ' و ' فحوی الخطاب ' نیز تعبیر شده است.
مفهوم موافق بر دو قسم است:
1. مفهوم مستفاد به واسطه اولویت (مفهوم اولویت) ؛
2. مفهوم مستفاد به واسطه علم به اتحاد علت حکم در دو موضوع (مفهوم مساوات) .
نکته:
برخی از اصولی‌ها معتقدند مفهوم موافق مدلول التزامی دلیل مطابقی نیست بلکه مدلول التزامی مدلول دلیل مطابقی است، زیرا ملازمه در حقیقت میان ثبوت حکم بر موضوع مذکور و ثبوت آن بر موضوع غیر مذکور در کلام است و این ربطی به دلالت دلیل ندارد؛ به خلاف مفهوم مخالف. [۲]
نیز ر.ک:مفهوم اولویت، مفهوم مساوات.
پانوشت
منابع
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 113
- تهذیب الاصول : صفحه 106
- مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 71
- تحریرالمعالم : صفحه 88
- مبادی فقه و اصول : صفحه 242
- فوائد الاصول جلد 2,1 : صفحه 555
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 151
- تمهید القواعد جلد 1 : صفحه 108
- قوانین الاصول جلد 1 : صفحه 182
- قوانین الاصول جلد 1 : صفحه 169
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 501
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 498
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 317
- اصول فقه : صفحه 134
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «مفهوم موافق ( اصول فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه مفهوم موافق ( اصول فقه ) به زیرصفحه مفهوم موافق ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- جلد 2 : صفحه 363
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 497، 498، 501
- اصطلاحات الاصول : صفحه 250
- اصول الاستنباط : صفحه 155
- اصول الفقه جلد 1 : صفحه 113
- اصول الفقه جلد 2 : صفحه 97، 184
- اصول فقه : صفحه 134
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 466
- الاحکام فی اصول الأحکام جلد 2 : صفحه 63، 65
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 317
- الذریعة الی اصول الشریعة جلد 1 : صفحه 324
- الفوائد الحائریة : صفحه 183
- القرآن الکریم سوره 17 ، آیه 23
- المحصول فی علم اصول الفقه جلد 3 : صفحه 11
- المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 342، 347
- المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 503
- المعجم الاصولی : صفحه (886-887)
- الوافیة فی اصول الفقه : صفحه 229
- انوار الاصول جلد 2 : صفحه 151
- بحوث فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 384، 385، 386
- تحریرالمعالم : صفحه 88
- تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 470
- تقریرات اصول : صفحه 82
- تمهید القواعد جلد 1 : صفحه 108
- تمهید القواعد : صفحه 108
- تهذیب الاصول جلد 1 : صفحه 106
- تهذیب الاصول : صفحه 106
- حقایق الاصول جلد 1 : صفحه 445
- دانشنامه حقوقی جلد 2 : صفحه 486
- علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : صفحه 22، 143
- فوائد الاصول جلد 1,2 : صفحه 555
- فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 485، 555، 560
- فوائد الاصول جلد 2,1 : صفحه 555
- قوانین الاصول جلد 1 : صفحه 169، 182
- مبادی فقه و اصول : صفحه 242
- مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : صفحه 71
- معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 230
- منتقی الاصول جلد 3 : صفحه 209، 382
- منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 3 : صفحه 303
- نهایة الاصول : صفحه 295