اجیر خاص ( فقه )

توضیح مفهومی

اجیر خاص ( اجیر مقیّد؛ اجیر منفرد ): اجاره دهنده خود در مدّت معیّن.

تعریف‌های گوناگونی از اجیر خاص شده است که به مهم ترین آن‌ها اشاره می‌شود:

1. کسی که خود را برای انجام کاری مباشرتاً در مدّت معیّن یا برای کاری معیّن با تعیین آغاز زمان آن و ادامه دادن آن بدون وقفه تا تمام شدن کار اجاره دهد. 1

2. کسی که خود را برای انجام کاری در مدّت معیّن اجاره دهد به گونه‌ای که مدّت، قید عمل باشد نه شرط آن. 2

3. کسی است که خود را به دیگری اجاره داده است؛ به گونه‌ای که همه منافع

یا منفعت خاصی از او مانند خیّاطی، در مدّت معیّن، از آنِ مستأجر باشد یا کسی که خود را برای انجام کاری در مدّت معیّن اجاره دهد و یا اعتبار مباشرت در عمل یا اعتبار بودن آن در مدّت معیّن و یا هر دو به نحو شرط باشد نه قید.

تعریف سوم اعم از سایر تعاریف است زیرا صورت شرط شدن وقوع فعل در زمان معیّن از موارد اجیر خاص بنا بر تعریف سوم است در حالی که بنا بر تعریف دوم این مورد از اجیر خاص بیرون است. تعیین آغاز زمان عمل، و ادامه آن تا مرحله پایانی کار، در حکم تعیین مدّت است. 3 از این موضوع در باب اجاره بحث شده است.

برای اجیر خاص جایز نیست در مدّت تعیین شده، بدون اذن مستأجر برای خود یا دیگری کار کند، مگر این که کار او با حق مستأجر، تنافی و تزاحم نداشته باشد مانند اجرای صیغه عقد یا ایقاع به هنگام خیّاطی و مانند آن. 4

(--» اجیر) (--» اجاره)

1 - الحدائق الناضرة 21 558.

2 - جواهر الکلام 27 263.

3 و 4 - العروة الوثقی 2 609.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 261

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «اجیر خاص ( فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اجیر مختص، اجیر مقید ( فقه )، اجیر منفرد ( فقه )، اجیر موقت

اعم

اجیر ( فقه )

وابسته

اجاره اجیر خاص، اجاره خاص، اجیر مشترک ( فقه )، عمل اجیر خاص، مرگ اجیر خاص

منابع

• الحدائق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة جلد 21 : صفحه 558
• الفقه جلد 58 : صفحه 54، 55، 56
• الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 1 : صفحه (288-290)
• تحریرالوسیله جلد 1 : صفحه 580
• ترمینولوژی حقوق : صفحه 15
• تفصیل الشریعة فی شرح تحریر الوسیله (کتاب الاجاره) : صفحه 276، 311
• جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 7 : صفحه 157
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 27 : صفحه 263
• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 261
• فقه الامام جعفرالصادق جلد 4 : صفحه 280
• مبانی العروة الوثقی (کتاب الاجاره-الاول) : صفحه 298
• مبسوط در ترمینولوژی حقوق جلد 1 : صفحه 126
• مجمع الفائدة و البرهان جلد 10 : صفحه 13
• مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 5 : صفحه 189
• مستمسک العروة الوثقی جلد 12 : صفحه 98
• معجم فقه الجواهر جلد 1 : صفحه 74
• مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة جلد 15 : صفحه 180، 181
• مهذب الاحکام جلد 19 : صفحه 139