عملکردها

احصان ( همسر دار )

از دانشنامه علوم اسلامی

نسخهٔ تاریخ ‏۱۸ مهٔ ۲۰۱۶، ساعت ۱۵:۰۱ توسط Hashemi (بحث | مشارکت‌ها) (۱ نسخه واردشده)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
رده‌ها
(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

توضیح مفهومی

احصان

اِحصان: فراهم بودن زمینه زنا شویی با همسر یا کنیز پاکدامنی.

واژه احصان ریشه قرآنی 1 و روایی 2 دارد و درباره هر یک از زن و مرد به کار رفته است. به مرد دارای احصان « مُحصَن » و به زن، « مُحصَنه » گفته می‌شود.

احصان به معنای اول در باب شهادات و حدود مورد بحث قرار گرفته است.

احصان در مرد عبارت است از نزدیکی بالغ عاقل با همسر دائمی یا کنیز خود از قُبُل و فراهم بودن زمینه این عمل در هر صبح و شام 3 و در زن عبارت است از وطی زنِ آزادِ بالغِ عاقل توسّط همسر دائمی و بالغ در قُبُل به مقداری که موجب غسل شود. 4 فراهم بودن زمینه این عمل در صبح و شام تنها در حق مرد معتبر است. 5

در ثبوت حدّ رجم زناکار اعم از مرد و زن، احصان شرط است. 6 حدّ سُحق (--» مساحقه) در زن غیر محصنه و به قول مشهور در زن محصنه، صد تازیانه است، نه سنگسار کردن. 7 (--» رجم)

از احصان به معنای دوم در باب‌های لعان و حدود بحث شده است.

از شرایط ثبوت حدّ قذف (--» قذف) محصن بودن کسی است که مورد قذف واقع شده است. 8 از اسباب لعان (--» لعان) ، قذف همسر محصنه است. 9

1 - نساء 24 و 25.

2 - وسائل الشیعة 28 68.

3 - جواهر الکلام 41 269 و مبانی تکملة المنهاج 1 201 و 206.

4 - الروضة البهیة 9 80.

5 - جواهر الکلام 41 276.

6 - 262.

7 - 387 - 388.

8 - 417.

9 - 34.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 281

اصطلاح‌نامه

یادداشت دامنه

فراهم بودن زمینه زنا شویی با همسر یا کنیز.

مترادفات

از واژه «احصان ( همسر دار )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

تحصین

اعم

صفات ( فقه )

اخص

احصان مرجوم
به لحاظ جنسیت:
احصان زن، احصان مرد

وابسته

رجوع شاهد احصان زنا، زنا ( فقه )، زنای محصن ( فقه )، زنای معتده ( فقه )، شرایط احصان ( فقه )

منابع

  • الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 9 : صفحه (81-83)
  • الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 2 : صفحه 222
  • انوار الفقاهة جلد 1 : صفحه 69، 102
  • تحریرالوسیله جلد 2 : صفحه 457
  • ترمینولوژی حقوق : صفحه 16
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 41 : صفحه 262
  • سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 23 : صفحه 24، 56، 120، 201
  • سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 40-1 : صفحه 5، 12، 175، 197
  • شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 4 : صفحه 150
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 281
  • فرهنگ معارف اسلامی جلد 1 : صفحه 95
  • فرهنگ معارف اسلامی جلد 2 : صفحه 239
  • فقه الامام جعفرالصادق جلد 6 : صفحه (267-268)
  • مجمع الفائدة و البرهان جلد 13 : صفحه 11
  • مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة جلد 9 : صفحه 152
  • مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 14 : صفحه 338
  • مهذب الاحکام جلد 27 : صفحه (239-240)