قرائت خَلَف بن هشام بزّاز

توضیح مفهومی

قرائت خَلَف بن هشام بزّاز : اصول و روش قرائت خَلَف؛ یکی از قاریان ده‌گانه

یکی از قرائات عشر، قرائت خَلَفَ است. نام خَلَف، ابومحمد اسدی، ابن‌هشام بن طالب بزّاز بغدادی (150 ق) است. وی از سیزده سالگی به کسب علم پرداخت و در بیست سالگی قرآن را حفظ کرد. وی از قرائت حمزه (جز در 120 مورد) پیروی می‌کرد. بیشتر نویسندگان، خَلَفَ را مردی آگاه به قرائت و عالمی بزرگ و پارسا دانسته‌اند؛ اما به حدیث آگاهی کافی نداشت.

خلف که قرائت حمزه را به وسیله سلیم بن عیسی روایت کرده است و فردی صاحبنظر در مقوله قرائت بود، با حمزه در برخی موضوعات علم قرائت به مخالفت برخاست.

روش قرائت خَلَف:

1. وصل آخر هر سوره به اول سوره بعد؛ بدون تلاوت بسمله، همانند قرائت حمزه؛ 2. تلاوت با رعایت توسط در مدّ متصل و مدّ منفصل.

اصول قرائت خلف:

1. مانند ابوعمرو بصری، حرف «ذ» در کلمه «إذ» را در «ت» ادغام کرده است.

2. تنوین و نون ساکن را در «ی» و «و» برخلاف جمیع قرّا بدون غُنّه ادغام می‌کند.

3. اماله در کلماتی که «ر» مکسوره پس از «الف» قرار گیرد؛ فقط کلمات «الاشرار، الفرار، القرار و البوار» را بین کسر و تفخیم روایت کرده است.

4. سکت بر ساکن مفصول، یعنی حرف ساکنی که در آخر کلمه قرار گیرد و حرف نخستین کلمه پس از آن همزه باشد، و نیز روی لامِ «ال» پیش از همزه. همچنین سکت کلمه‌های «شیء و شیئا» به روایت خلف از حمزه کوفی اختصاص دارد.

5. در کلمه «صراط» در سراسر قرآن، در وقف و وصل و در هر حال «ص» را با اشمام صدای «ز» قرائت کرده است.

منابع

1. البحث و الاستقراء فی تراجم القراء : صفحه 93
2. مباحث فی علوم القرآن : صفحه 250
3. اتحاف فضلاء البشر بالقراءات الاربعة عشر : صفحه 31
4. مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 460
5. النشر فی القراءات العشر جلد 1 : صفحه 188
6. معجم القراءات القرآنیة جلد 1 : صفحه 94
7. حجة القراءات : صفحه 65
8. لطائف الاشارات لفنون القراءات : صفحه 98

اصطلاح‌نامه

اعم

قرائات اربعة عشر، قرائات عشر

وابسته

اصول قرائت خَلَف، راویان قرائت خَلَف بن هشام بزار

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه قرائت خَلَف بن هشام بزّاز به زیرصفحه قرائت خَلَف بن هشام بزّاز/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اتحاف فضلاء البشر بالقراءات الاربعة عشر : صفحه 31
• البحث و الاستقراء فی تراجم القراء : صفحه 93
• البیان فی تفسیرالقرآن : صفحه 137
• النشر فی القراءات العشر جلد 1 : صفحه 188
• تاریخ جمع قرآن : صفحه 343
• حجة القراءات : صفحه 65
• سر البیان فی علوم القرآن : صفحه 60
• علوم القرآن عند المفسرین جلد 2 : صفحه 109
• قراء سبعه و بررسی قراءات ایشان (پایان نامه) : صفحه 156
• لطائف الاشارات لفنون القراءات : صفحه 98
• مباحث فی علوم القرآن : صفحه 250
• مدخل التفسیر : صفحه 141
• معجم القراءات القرآنیة جلد 1 : صفحه 94
• مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 460
• پژوهشی در تاریخ قرآن کریم : صفحه 333، 353
• چهارده روایت در قرائت قرآن مجید : صفحه 35