امر استحبابی

توضیح مفهومی

امر استحبابی : امر دلالت کننده بر طلب غیر الزامی مولا

امر استحبابی، امری است که بر طلب غیر الزامی یا بعث غیر اکید دلالت می‌نماید، مانند: امر به انجام غسل جمعه.

توضیح:

در چیستی متعلق امر اختلاف نظر وجود دارد؛ دیدگاه مشهور اصولی‌ها این است که متعلق امر، طلب فعل است؛ اما بیشتر متأخران، متعلق امر را بعث اعتباری به سوی انجام فعل می‌دانند.

دیدگاه‌های دیگری نیز در این باره وجود دارد؛ برای مثال، مرحوم ' مظفر '، متعلق امر را نسبت طلبی می‌داند.

درباره ظهور صیغه امر (اعم از این که منشأ ظهور، وضع یا اطلاق و یا حکم عقل باشد) نیز اختلاف وجود دارد؛ برخی صیغه امر را حقیقت در وجوب، عده‌ای حقیقت در ندب، گروهی مشترک لفظی بین وجوب و ندب و برخی دیگر، مشترک معنوی میان وجوب و ندب می‌دانند. دیدگاه‌های دیگری نیز در این مورد وجود دارد.

برخی از اصولی‌ها اعتقاد دارند ماهیت ندب (استحباب) بسیط است و برخی، به ترکیب آن از دو عنصر رجحان انجام فعل و جواز ترک آن فعل، اعتقاد دارند.

گروهی از متأخران که ماهیت استحباب را بسیط می‌دانند درباره چگونگی استنباط آن از طریق عقل، می‌گویند: بعثی ـ بر انگیختن به سوی انجام فعل ـ که از سوی شارع مقدس و یا مولا صادر می‌شود گاهی ناشی از اراده اکید و شدید است که همین شدت اراده در نزد عقل، قرینه بر وجوب و عدم رضایت به ترک آن است؛ اما گاهی ناشی از اراده غیر اکید است که در این صورت، عقل حکم به استحباب می‌نماید.

منابع

1. تقریرات اصول جلد 2 : صفحه 54
2. الموجز فی اصول الفقه : صفحه 55
3. معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 53
4. هدایه المسترشدین فی شرح معالم الدین : صفحه 143
5. نهایة الافکار جلد 1,2 : صفحه 160
6. مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 2 : صفحه 140
7. کفایة الاصول : صفحه 92
8. اصول الاستنباط : صفحه 78
9. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «امر استحبابی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

امر ندبی، اوامر استحبابی، اوامر ندبی

اعم

اوامر ( اصول فقه )

وابسته

استحباب ( اصول فقه )، امر وجوبی، مستحب ( اصول فقه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه امر استحبابی به زیرصفحه امر استحبابی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 177، 178
• اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 204، 205، 206
• اصول الاستنباط : صفحه 78
• اصول السرخسی جلد 1 : صفحه 14
• الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1 : صفحه 104، 105
• الفصول الغرویة فی الاصول الفقهیة : صفحه 74
• المحصول فی علم اصول الفقه جلد 2 : صفحه 58
• المحصول فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 241
• المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 308، 309
• الموجز فی اصول الفقه : صفحه 55
• تقریرات اصول جلد 2 : صفحه 54
• تقریرات اصول : صفحه 54
• قوانین الاصول جلد 1 : صفحه 83
• کفایة الاصول : صفحه 92
• محاضرات فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه 175
• معالم الدین و ملاذ المجتهدین : صفحه 53
• مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 2 : صفحه 140
• منتقی الاصول جلد 3 : صفحه 22
• نهایة الافکار جلد 1 : صفحه 160
• نهایة الافکار جلد 1,2 : صفحه 160
• هدایه المسترشدین فی شرح معالم الدین : صفحه 143