جایفه

توضیح مفهومی

جائفه

جائفه: جراحت ناشی از نفوذ آلت جرح به درون بدن.

جائفه جراحتی است که آلت جرح به بخشهای میان تهی بدن، مانند شکم، پهلو، سینه و گودی گلو نفوذ کند. جائفه در سر با سرایت جراحت به درون مغز تحقق می‏یابد که از آن به »دامغه« تعبیر می‏گردد و زنده بودن شخص در این صورت بعید می‏نماید1) ر دامغه (. در تحقق جائفه - بنابه تصریح برخی - صرف نفوذ به درون، هرچند با آلتی همچون سوزنِ بلند کفایت می‏کند. 2 از این عنوان در باب قصاص و دیات سخن گفته‏اند.

قصاص: در جائفه - از آن جهت که ممکن است در مقام قصاص جنایت بیشتری بر جانی وارد گردد - قصاص ثابت نیست. 3

دیات: دیه جائفه یک سوم دیه کامل است. 4 اگر آلت جرح از یک طرف بدن داخل و از طرف دیگر خارج شود، مثلاً از سمت سینه داخل و از پشت بیرون رود آیا دو جائفه به شمار می‏رود و دو دیه دارد یا یکی و یک دیه؟ مسئله اختلافی است. 5 برخی در این فرض قائل به 433 دینار و یک سوم دینار دیه شده‏اند. 6

اگر کسی ابتدا بر عضوی از اعضای دیگری آسیبی وارد کند و سپس بر محلّ آسیب دیده، جراحت جائفه وارد سازد، دو دیه بر عهده‏اش ثابت می‏گردد: دیه جراحت و دیه جائفه. 7

اگر کسی بر محلّ جائفه‏ای که دیگری وارد ساخته، آلت جرحی وارد کند، در صورت عدم گسترش جراحت، دیه‏ای بر او نیست و تنها تعزیر می‏شود و در صورت گسترش از عمق و سطح، به گونه‏ای که جائفه جدید بر آن صدق

کند، بنابر تصریح برخی، جائفه دیگری محسوب می‏گردد و دیه مستقل دارد و اگر گسترش تنها در سطح یا عمق باشد، جانی دوم باید ارش) ر ارش (بپردازد. 8

) ر جراحت (

1. مفتاح الکرامة 381 /21؛ مبانی تکملة المنهاج 388 - 387 /2؛ جامع المدارک 2 268 - 267 /6. مفتاح‏الکرامة 381 /21؛ جواهرالکلام 338 /43؛ مهذّب الاحکام 3 293 /29. مفتاح الکرامة 382 /21؛ جواهر الکلام 4 355 - 354 /42. جواهر الکلام 6 344 - 343. 5 339 - 338 /43. مبانی تکملة المنهاج 7 390 /2. جواهر الکلام 341 /43؛ مبانی تکملة المنهاج 8 389 /2. جواهر الکلام 341 /43؛ تحریرالوسیلة 595 /2؛ مبانی تکملة المنهاج 389 /2؛ مهذّب الاحکام 297 /29.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 33

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «جایفه» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

جائفه

اعم

جرح ( مقابل قطع و ضرب )

وابسته

بینه جایفه، دیه جایفه، قصاص جایفه

== منابع ==index.php?catid=50

• الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 10 : صفحه 274
• المبسوط فی فقه الامامیة جلد 8 : صفحه 172
• المغنی و الشرح الکبیرعلی متن المقنع جلد 9 : صفحه 648
• الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 15 : صفحه 82
• ایضاح الفوائد فی شرح اشکالات القواعد جلد 4 : صفحه 434
• تبصرة المتعلمین : صفحه 283
• تحریرالوسیله جلد 2 : صفحه 447، 542، 595
• ترجمه تحریرالوسیله جلد 4 : صفحه 159، 160
• جامع المدارک فی شرح المختصرالنافع جلد 6 : صفحه 267
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 41 : صفحه 165
• جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 42 : صفحه 354
• سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 24 : صفحه 10، 18، 57، 87، 101، 135، 150، 276، 295
• سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 25 : صفحه 255، 471، 482، 511، 524
• شرایع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 4 : صفحه 234
• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 33
• فرهنگ معارف اسلامی جلد 2 : صفحه 414
• قواعدالاحکام جلد 3 : صفحه 499
• کتاب السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی جلد 3 : صفحه 399
• مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة جلد 9 : صفحه (416-475)