منابع تفسیر

توضیح مفهومی

منابع تفسیر : منابع مورد استفاده برای تفسیر آیات قرآن

منابع و مصادر تفسیر که پس از آگاهی از علوم مقدماتی تفسیر محل رجوع است عبارتند از:

1. قرآن: نخستین منبع و مصدر تفسیر است؛ زیرا: «القرآن یفسّر بعضه بعضاً».

2. احادیث پیامبر اکرم (ص) : البته پس از بررسی و اطمینان از صحّت آن‌ها و روایات معصومان (ع) که نزد شیعه همانند روایات پیامبر اکرم (ص) است.

3. قول صحابی: البته در میزان اعتبار آن اختلاف است؛ جماعتی از اهل‌سنّت، قول صحابی را در تفسیر به منزله روایات مرفوع از پیامبر (ص) می‌دانند؛ اما در نزد شیعیان قول صحابی فی نفسه حجّت نیست؛ مگر این که از پیامبر (ص) سخنی را نقل کند؛ یعنی تفسیر صحابی اگر منقول باشد، به عنوان روایت به آن نگریسته می‌شود.

4. زبان و لغت عرب: زیرا قرآن به این زبان نازل شده است.

5. مقتضای کلام و شرع: استفاده مفرط از رأی و اجتهاد بدون توجه به اقتضای کلام و شرع، به تفسیر آسیب می‌رساند. از نظر شیعه، اجتهاد در تفسیر قرآن باید بر اساس روش‌های اتخاذ شده از ائمه (ع) باشد.

6. اخبار اهل کتاب: از آن‌جا که قرآن مانند تورات، بسیاری از قضایا و تاریخ انبیا و امت‌های پیشین را نقل کرده است و همچنین موارد مشابه و مشترکی بین قرآن و انجیل هست، اخبار اهل‌کتاب که صحیح باشد می‌تواند در تفسیر قرآن استفاده شود.

منابع

1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 2 : صفحه (156-164)
2. الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 207
3. قانون تفسیر : صفحه (392-443)
4. التفسیر و المفسرون جلد 1 : صفحه (273-378)
5. پژوهشی در سیر تطور تفسیر و روشهای تفسیری : صفحه 31
6. تاریخ تفسیر قرآن کریم : صفحه 176
7. مبانی و روشهای تفسیر قرآن : صفحه 74
8. مبانی و روشهای تفسیر قرآن : صفحه 51
9. مبانی و روشهای تفسیر قرآن : صفحه 38

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «منابع تفسیر» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

ماخذ تفسیر، مصادر تفسیر، منابع تفسیری

وابسته

تفسیر قرآن ( علوم قرآنی )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه منابع تفسیر به زیرصفحه منابع تفسیر/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• الاتقان فی علوم القرآن جلد 4 : صفحه 207
• البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 2 : صفحه (156-164)
• البیان فی تفسیرالقرآن : صفحه 397
• التفسیر و المفسرون جلد 1 : صفحه (273-378)
• تاریخ تفسیر قرآن کریم : صفحه 176
• شناخت قرآن : صفحه 31
• علوم القرآن : صفحه 277
• قانون تفسیر : صفحه (392-443)
• مبانی و روشهای تفسیر قرآن : صفحه 24، 38، 51، 74
• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 2 : صفحه 224، 252
• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 3 : صفحه 109، 149، 247
• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 5 : صفحه 104، 349، 418
• مجله پژوهشهای قرآنی جلد 7 : صفحه 150، 314
• مناهل العرفان فی علوم القرآن جلد 2 : صفحه 56
• پژوهشی در سیر تطور تفسیر و روشهای تفسیری : صفحه 31