آیات مکرّرة‌النزول

توضیح مفهومی

آیات مکرّرة‌النزول : آیات دو بار نازل شده

عده‌ای از عالمان علوم قرآنی معتقدند برخی از آیات قرآن کریم برای یادآوری و پند یا برای تعظیم و تذکر نعمت‌های خداوند یا به خاطر رخداد یا سؤالی و یا برخی اسباب دیگر، دو بار نازل شده‌اند؛ به این گونه آیات 'آیات مکرّرة‌النزول' می‌گویند؛ مانند:

1. آیات پایانی سوره نحل؛ 2. آیات نخستین سوره روم؛ 3. آیه 85 سوره اسراء (آیه روح) ؛ 4. آیه 114 سوره هود؛ 5. آیه 113 سوره توبه.

در یک کاربرد دیگر، مراد از آیات مکرّرة النزول، آیاتی است که در چند موضع از قرآن تکرار شده چنان که آیه: «فَبِأَیِّ آلَاء رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ» در سوره الرحمان سی مرتبه تکرار شده، و دو آیه: «إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَةً وَمَا کَانَ أَکْثَرُهُم مُّؤْمِنِینَ ** وَإِنَّ رَبَّکَ لَهُوَ الْعَزِیزُ الرَّحِیمُ» در سوره شعراء هشت بار تکرار یافته، و یا آیه: «وَیَقُولُونَ مَتَی هَذَا الْوَعْدُ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ» که در شش سوره مختلف (یونس: 48، انبیاء: 38، نمل: 71 سبأ: 29، یس: 48، ملک: 25) واقع شده. و همچنین گاهی جمله‌ای معین در جایی آیه کامل، و در جای دیگر، به عنوان بخشی از یک آیه است، چنان که جمله: «اللّهُ لا إِلَهَ إِلاَّ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ» در اول سوره آل عمران آیه کامل، و در سوره بقره جزء آیة الکرسی است.

نیز ر.ک:سُوَر مکرّرة النزول.

منابع

1. البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه (29-32)
2. قرآن در اسلام : صفحه 169
3. الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 130
4. اسباب النزول : صفحه (207-220)

اصطلاح‌نامه

اعم

آیات

وابسته

تکرار نزول، سُوَر مکرّرة النزول، نزول مکرر

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیات مکرّرة‌النزول به زیرصفحه آیات مکرّرة‌النزول/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اسباب النزول : صفحه (207-220)
• الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه 130، 131
• البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : صفحه (29-32)
• البرهان فی علوم القرآن جلد 1 : صفحه (54-56)
• القرآن فی الاسلام : صفحه 153
• قرآن در اسلام : صفحه 169