علت ( مقدمه )

رده‌ها

(برای دیدن زیررده‌ها
بر روی "◄" کلیک کنید)

▼ علت ( مقدمه )

◄ سببیت شانی

◄ سببیت فعلی

توضیح مفهومی

علت ( مقدمه ) : وسیله تحقق معلول و ذی المقدّمه

علت چیزی است که وجود معلول، بستگی حقیقی به وجود آن دارد، به گونه‌ای که جدایی معلول از آن محال است، مانند: علیت نفس انسان برای اراده و صورت‌های ذهنی که نمی‌تواند جدای از نفس تحقق یافته و یا باقی بماند. هر گاه چنین حالتی برای چیزی پیش بیاید آن را علت حقیقی می‌نامند.

به عبارت دیگر، مقدمه‌ای است که از وجود آن، وجود ذی المقدمه افاضه می‌شود و انفکاک و تخلف ذی المقدمه از آن محال است؛ یعنی از وجودش، وجود ذی المقدمه و از عدمش، عدم ذی المقدمه لازم می‌آید.

نکته:

درباره فرق بین علت و سبب چند نظر وجود دارد:

1. مترادف هستند؛ 2. سبب، اعم از علت است؛ 3. علت اعم از سبب است؛ 4. مباین می‌باشند.

در کتاب ' الاصول العامة للفقه المقارن ' آمده است:

' تعریف السبب… و هو بهذا المعنی اعم من العلة… و قیّد بعضهم السبب بما لیس بینه و بین المسبب مناسبة ظاهرة فیکون مباینا للعلة و قیل انهما مترادفان، یقول ' خلاّف ': و بعض الاصولیین فرقوا بین علة الحکم و سببه… فکل علة سبب، و لیس کل سبب علة… ' .

منابع

1. تقریرات اصول جلد 2 : صفحه 64
2. فرهنگ معارف اسلامی جلد 3 : صفحه 335
3. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

اعم

مقدمه خارجی ( اعم )

اخص

سببیت شانی، سببیت فعلی

وابسته

سجده بر اب، شرط ( مقدمه )

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه علت ( مقدمه ) به زیرصفحه علت ( مقدمه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 215، 216
• اصول السرخسی جلد 1 : صفحه 261
• اصول السرخسی جلد 2 : صفحه 301، 312، 313، 314، 315، 316، 317، 318
• الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 310
• القواعد و الفوائد جلد 2 : صفحه 32
• اللمع فی اصول الفقه : صفحه 304، 316
• تقریرات اصول جلد 2 : صفحه 64
• فرهنگ معارف اسلامی جلد 3 : صفحه 335
• فوائد الاصول جلد 1 : صفحه 264، 268، 269