شرایط مکلف به ( اصول فقه )

توضیح مفهومی

شرایط مکلف به ( اصول فقه ) : امور لازم در صحت امتثال یا صحت تعلّق امر به مکلّفٌ به

شرایط مکلف‌به، اموری است که وجود آنها در انجام صحیح مأموربه و سقوط امر آن دخالت دارد، مانند: ' طهارت ' که شرط صحت نماز است، یا ' غسل شب آینده مستحاضة ' که شرط صحت روزه روز گذشته او است و یا ' قصد قربت ' که شرط صحت عبادات است.

در برخی از کتاب‌های اصولی شرایطی برای ' مکلف‌به ' ذکر شده است که به صحت تعلق امر به آن بر می‌گردد، از جمله:

1. مکلف‌به برای مکلَّف معلوم باشد؛

2. مکلف‌به برای مکلَّف مقدور باشد؛

3. مکلف‌به معدوم باشد، وگرنه تحصیل حاصل می‌شود؛

4. مکلف‌به مطلوب مولا و فعل یا ترک آن دارای مصلحت باشد.

نکته:

برخی از شرایط مکلف‌به فقط در انطباق عنوان مأموربه، بر معنون آن دخالت دارد و آن در جایی است که مأموربه از عناوین انتزاعی بوده که وجودش وابسته به منشأ انتزاع است؛ برای مثال، اگر ' صلات ' را ماهیتی بسیط بدانیم که از افعال و اذکار خاص خارجی انتزاع می‌شود، وضو شرط انتزاع این عنوان بسیط از افعال و اذکار خاص محسوب می‌شود؛ یعنی اگر کسی مشغول خواندن حمد و سوره و سایر اذکار نماز گردد و به رکوع و سجود برود و در همان حال، رو به قبله و با وضو و طهارت باشد، از مجموع این اذکار، افعال و شرایط، عنوان صلات انتزاع می‌شود.

منابع

1. المهذب فی علم اصول الفقه المقارن جلد 1 : صفحه 367
2. مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 1 : صفحه 336
3. فرهنگ نامه اصول فقه

اصطلاح‌نامه

وابسته

مکلفٌ به

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه شرایط مکلف به ( اصول فقه ) به زیرصفحه شرایط مکلف به ( اصول فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• المهذب فی علم اصول الفقه المقارن جلد 1 : صفحه 367
• تسدید الاصول جلد 1 : صفحه 231
• مناهج الوصول الی علم الاصول جلد 1 : صفحه 336
• نهایة الاصول : صفحه (165-166)