نمایش مبدأ برای نظریه جمع قیود

== توضیح مفهومی ==

'''نظریه جمع قیود''' : قول به وضع لفظ مطلق برای ماهیت مقیّد به اطلاق و شیوع

نظریه جمع قیود، از نظریاتی است که درباره موضوع له مطلق ارائه شده است. این نظریه، نظریه مشهور اصولیون می‌باشد و تا پیش از مرحوم ' سلطان العلما ' رایج بوده است.

بر اساس این دیدگاه، مطلق برای ماهیت مقید به اطلاق، سریان و شیوع، وضع شده است، به گونه‌ای که شیوع و سریان در افراد یا حالات از مدلول‌های لفظ شمرده می‌شود؛ برای مثال، کلمه ' رقبة ' در جمله ' اعتق رقبة ' برای دلالت بر همه افراد رقبه، چه مؤمن و چه کافر، چه مرد و چه زن، چه سیاه و چه سفید و غیر آنها، وضع شده است.

البته شمول و سریان در مطلق، لزوما ًبه شکل عموم استیعابی نیست، بلکه ممکن است به صورت بدلیت باشد؛ برای مثال، معنای ' جئنی برجل ' این نیست که مکلف و مأمور، باید تمام مردها را نزد مولا حاضر نماید، بلکه هر یک از آنها را به نحو بدلیت ـ یکی از مردها ـ حاضر نماید کافی است. به ماهیت مقید به اطلاق، در اصطلاح علما ' لا بشرط قسمی ' نیز گفته می‌شود.

نکته اول:

علت این که این نظریه به نام ' جمع قیود ' خوانده شده، این است که مولا در مرحله اول همه قیود را به صورت اجمالی لحاظ نموده و سپس در مرحله بعد، لفظ مطلق را برای ماهیت مقید به این قیود، وضع کرده است؛ بنابراین، به آن، نظریه جمع قیود یا اطلاق لحاظ گفته‌اند. <ref>انوار الاصول جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#207 (207-208)]</ref>

نکته دوم:

به نظریه جمع قیود اشکال شده است که:

اگر معنای مطلق، طبیعت مقید به قید عموم و سریان باشد، این طبیعت، دیگر قابلیت تقیید به وسیله دلیل مقید را ندارد؛ برای مثال، در جمله ' اعتق رقبة '، به آزادی رقبه‌ای حکم داده شده و لفظ ' رقبه ' شامل تمامی خصوصیات، اعم از مؤمن یا کافر، مرد یا زن و غیره است، و دیگر معنا ندارد گفته شود: ' لا تعتق الرقبة الکافرة ' یعنی رقبة مؤمن را آزاد کن، زیرا ' اعتق الرقبة ' یعنی رقبه‌ای را آزاد کن و فرقی بین مؤمن و کافر نیست؛ اما اگر قید ایمان ضمیمه گردد، معنایش آن است که کافر را آزاد نکن و این قید با عموم رقبه، تضاد و تعاند دارد.
{{پانوشت}}
=== منابع ===
#الموجز فی اصول الفقه جلد 2,1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5757/5757_2,1.htm#221 221]
# جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1171/1171_2.htm#605 605]
#سیری کامل در اصول فقه جلد 9 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5758/5758_9.htm#65 (65-71)]
#[http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/12733 فرهنگ نامه اصول فقه]
== اصطلاح‌نامه ==
=== اعم ===
:[[اعم::نظریات مطلق]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع:: جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1171/1171_2.htm#605 605]
*[[منبع::الموجز فی اصول الفقه جلد 1,2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5757/5757_1,2.htm#221 221]
*[[منبع::الموجز فی اصول الفقه جلد 2,1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5757/5757_2,1.htm#221 221]
*[[منبع::انوار الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#207 (207-208)]
*[[منبع::دروس فی علم الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_1.htm#232 232]
*[[منبع::سیری کامل در اصول فقه جلد 9]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5758/5758_9.htm#65 (65-71)]
*[[منبع::کفایة الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1187/index.htm#286 286]
[[رده:نظریه جمع قیود]]
[[کد::155142| ]]