نمایش مبدأ برای قاعده « الجمع مهما امکن اولی من الطرح »

== توضیح مفهومی ==

'''قاعده « الجمع مهما امکن اولی من الطرح »''' : لزوم جمع دلالی بین دو دلیل متعارض، در صورت امکان

قاعده ' الجمع مهما امکن اولی من الطرح ' از دیرباز در میان اصولی‌ها مشهور بوده است، به گونه‌ای که برخی از آنان همانند ' ابن ابی جمهور '، صاحب کتاب ' غوالی اللئالی ' درباره آن ادعای اجماع کرده‌اند.

معنای این قاعده آن است که جمع بین مدلول دو دلیل متعارض که متضمن عمل به هر دو دلیل است تا جایی که امکان دارد، لازم است، زیرا عمل به هر دو دلیل، از کنار گذاشتن و عمل نکردن به آن‌ها بهتر است.

جمع میان دو دلیل متعارض دو نوع است:

1. جمع عرفی، که به آن جمع مقبول و جمع دلالتی هم گفته می‌شود؛ 2. جمع تبرعی.

میان اصولی‌ها در این که این قاعده به جمع عرفی اختصاص دارد یا جمع‌های تبرعی را نیز شامل می‌شود، اختلاف است؛ عده‌ای آن را شامل هر دو جمع (عقلی و عرفی) می‌دانند، اما مشهور علمای اصول این قاعده را مخصوص جمع‌های عرفی دانسته و شامل جمع‌های تبرّعی نمی‌دانند.

نکته اول:

تنها مدرک این قاعده، حکم عقل است.

نکته دوم:

منظور از جمع در این قاعده، جمع دلالی است، نه جمع سندی، و مراد از کلمه ' اولی ' رجحان و برتری نیست که با ترک چنین جمعی هم سازگار باشد، بلکه منظور، وجوب و لزوم است.
=== منابع ===
#منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1184/1184_3.htm#741 741]
#فوائد الاصول جلد 4 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_4.htm#726 726]
#اصول الفقه جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#206 206]
#اصول الاستنباط : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1163/index.htm#301 301]
#علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#445 445]
#تحریرالمعالم : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5059/index.htm#225 225]
#المحکم فی اصول الفقه جلد 6 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_6.htm#42 42]
#بدایع الافکار : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1227/index.htm#407 (407-409)]
# جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1171/1171_2.htm#641 641]
#مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5103/index.htm#113 113]
#شرح اصول فقه جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5109/5109_3.htm#449 449]
#شرح رسائل جلد 7 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5748/5748_7.htm#26 (26-54)]
#کفایة الاصول : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1187/index.htm#501 501]
#فرائد الاصول جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1188/1188_2.htm#753 753]
#ایضاح الکفایة جلد 6 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5152/5152_6.htm#170 (170-174)]
#[http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/12733 فرهنگ نامه اصول فقه]
== اصطلاح‌نامه ==
=== مترادفات ===
از واژه «'''قاعده « الجمع مهما امکن اولی من الطرح »'''» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
:[[بج::اولویة الجمع من الطرح]]، [[بج::قاعده الجمع]]، [[بج::قاعده الجمع اولی من الطرح]]، [[بج::قاعده اولویت الجمع من الطرح]]، [[بج::قاعده اولویت جمع]]، [[بج::قاعده جمع]]، [[بج::قانون الجمع]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::جمع عرفی]]، [[وابسته::مجرای قاعدة الجمع]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع:: جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1171/1171_2.htm#641 641]
*[[منبع::اجود التقریرات جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_2.htm#512 512]
*[[منبع::اصطلاحات الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#193 193]
*[[منبع::اصول الاستنباط]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1163/index.htm#301 301]
*[[منبع::اصول الفقه جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#206 206]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#207 207]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#208 208]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#211 211]
*[[منبع::الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1173/1173_4.htm#295 295]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1173/1173_4.htm#309 309]
*[[منبع::المحصول فی علم الاصول جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1179/1179_4.htm#438 438]
*[[منبع::المحکم فی اصول الفقه جلد 6]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_6.htm#42 42]
*[[منبع::انوار الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#523 523]
*[[منبع::ایضاح الکفایة جلد 6]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5152/5152_6.htm#170 (170-174)]
*[[منبع::بحوث فی علم الاصول جلد 7]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_7.htm#225 225]
*[[منبع::بدایع الافکار]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1227/index.htm#407 (407-409)]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1227/index.htm#408 408]
*[[منبع::تحریرالمعالم]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5059/index.htm#225 225]
*[[منبع::تسدید الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/887/887_2.htm#449 449]
*[[منبع::حقایق الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/871/871_2.htm#563 563]
*[[منبع::درر الفوائد]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1195/index.htm#644 (644-645)]
*[[منبع::شرح اصول فقه جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5109/5109_3.htm#449 449]
*[[منبع::شرح رسائل جلد 7]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5748/5748_7.htm#26 (26-54)]
*[[منبع::علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#434 434]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#445 445]
*[[منبع::فرائد الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1188/1188_2.htm#753 753]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1188/1188_2.htm#757 757]
*[[منبع::فوائد الاصول جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_4.htm#726 726]
*[[منبع::کفایة الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1187/index.htm#501 501]
*[[منبع::مبانی استنباط حقوق اسلامی یا اصول فقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5103/index.htm#113 113]
*[[منبع::منتقی الاصول جلد 7]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/884/884_7.htm#327 327]
*[[منبع::منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1184/1184_3.htm#741 741]
*[[منبع::منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة جلد 8]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1184/1184_8.htm#93 93]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1184/1184_8.htm#95 95]
[[رده:قاعده « الجمع مهما امکن اولی من الطرح »]]
[[کد::180922| ]]