نمایش مبدأ برای شرایط مهادنه

{{درختواره}}
== توضیح مفهومی ==

'''شرایط مهادنه''' : شرایط لازم برای صحت قرارداد صلح میان مسلمانان با کفار جنگی

فقهای شیعه چند شرط را برای صحت پیمان صلح با کفار جنگی لازم و ضروری می‌دانند که عبارت است از: 

1- پیمان صلح با کفار، برای مسلمانان مصلحت داشته باشد به این معنا که در مجموع برای مسلمانان ضرر نداشته باشد. <ref>المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/24/24_2.htm#50 50]</ref> 

مصالحی که موجب جواز مهادنه می‏شود عبارتند از: 

ـ ضعف مسلمانان و ناتوانی آن‏ها از ایستادگی در برابر کفار؛ <ref>جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/105/105_21.htm#293 293]</ref> 

ـ امید مسلمان شدن کافران؛ <ref>المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/24/24_2.htm#50 50]</ref> 

ـ به دست آوردن مال از کافران؛ <ref>المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/24/24_2.htm#50 50]</ref> 

ـ تبلیغ مثبت به سود نظام اسلامی به عنوان نظامی که به دشمنانش نیز پیش‏نهاد صلح می‏کند؛ <ref>المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/24/24_2.htm#50 50]</ref> 

ـ ترساندن دشمن دیگری که به دلیل درگیر بودن نظام اسلامی به جنگ، در آن طمع بسته و می‏خواهد از این فرصت بهره برداری کند. <ref>مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6435/6435_11،12.htm#11 11]</ref> 

نیز ر.ک: مصلحت در مهادنه. 

2- معین بودن مقدار زمان پیمان صلح با کفار

از دیدگاه فقها مدت مهادنه باید معین باشد به همین جهت بسیاری از آن‏‌ها قید مدت <ref>المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/24/24_2.htm#50 50]</ref> را در تعریف مهادنه درج کرده‏اند، بعضی هم به وجوب آن تصریح کرده‏اند <ref>تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/48/48_9.htm#354 354]</ref> 

نیز ر.ک: تعیین مدت مهادنه. 

3- خالی بودن پیمان صلح با کفار از شروط غیر جایز در ضمن عقد مهادنه. 

شروطی را که ارتکاب آن برای کفار جایز نباشد نباید درضمن عقد مهادنه گنجانید و اگر این شروط در ضمن عقد بیاید، نه اصل شرط صحیح و نه وفای به آن واجب است <ref>جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/105/105_21.htm#305 305]</ref> . 

نیز ر.ک: خلو مهادنه از شرط فاسد. 

4- نیاز امت اسلامی به آتش بس با کفار جنگی

عقد مهادنه فی نفسه جایز است و مقصود از جواز، جواز بالمعنی الاعم است که تنها حرمت مهادنه از آن خارج می‏شود؛ لیکن به اعتقاد بعضی از فقها <ref>قواعدالاحکام جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/43/43_1.htm#516 516]</ref> ، در بعضی شرایط، مهادنه واجب می‏شود، و آن در صورتی است که مسلمانان به آن احتیاج داشته باشند. 

مواردی که به عنوان احتیاج ذکر شده عبارت است از: الف ـ امید به اسلام کافران در صورت صبر کردن و جنگ نکردن؛ <ref>قواعدالاحکام جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/43/43_1.htm#516 516]</ref> 

ب ـ امید به یاری خواستن برای تحصیل قوت و قدرت مسلمانان و ضعف کافران. <ref>قواعدالاحکام جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/43/43_1.htm#516 516]</ref> 

نیز ر.ک: نیاز به مهادنه. 

5- تولی امام در مهادنه؛ یعنی این که پیمان آتش بس با کفار جنگی، تنها باید به دست امام یا کسی باشد که ازسوی امام، مشخصاً برای این کار منصوب شده است. <ref>تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/48/48_9.htm#352 352]</ref> 

دلیل مسئله ادعای عدم خلافی است که علامه حلّی در « منتهی » نموده است. ایشان می‏فرماید: « لا نعلم له خلافاً » (14) 

نیز ر.ک: ولایت امام (ع) در مهادنه.
(در نظر گرفتن بهترین راه در تعیین مدت پیمان صلح با کفار) 

از دیدگاه اکثر فقها درباره مدت پیمان مهادنه، باید مراعات اصلح بشود یعنی می‌بایست گزینه‌ای که در نهایت به نفع مسلمانان منجر می‌شود در تعیین مدت مهادنه در نظر گرفته شود. <ref>المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/24/24_2.htm#50 50]</ref>
{{پانوشت}}
=== منابع ===
#جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/105/105_21.htm#293 293]
#تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/48/48_9.htm#353 353]
#قواعدالاحکام جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/43/43_1.htm#516 516]
#مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/70/70_3.htm#82 82]
#مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6435/6435_11،12.htm#9 9]
#مجله فقه اهل بیت جلد 11،12 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6435/6435_11،12.htm#10 (10-12)]
#جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/66/66_3.htm#468 468]
#جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/66/66_3.htm#467 467]
#تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/48/48_9.htm#352 352]
#مهذب الاحکام جلد 15 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6297/6297_15.htm#190 190]
#جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/105/105_21.htm#292 292]
#شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/35/35_1.htm#332 332]
#سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 31 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6313/6313_31.htm#206 206]
#منتهی المطلب (ط ق) جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/45/45_2.htm#974  974 ]
#تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/48/48_9.htm#354 354]
#جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/66/66_3.htm#468  468 ]
== اصطلاح‌نامه ==
=== اعم ===
:[[اعم::احکام مهادنه]]، [[اعم::شرایط صلح]]
=== اخص ===
:'''به لحاظ عقد:'''
:[[اخص::تعیین مدت مهادنه]]، [[اخص::عدم شرط فاسد در مهادنه]]، [[اخص::مصلحت در مهادنه]]، [[اخص::نیاز به مهادنه]]، [[اخص::ولایت امام (ع ) در مهادنه]]
:'''به لحاظ مهاد نین:'''
:[[اخص::ترک عمل قبیح مهادنین]]، [[اخص::ترک گفتار قبیح مهادنین]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::مدت مهادنه]]، [[وابسته::مهادنه]]
== منابع ==
*[[منبع::المبسوط فی فقه الامامیة جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/24/24_2.htm#50 50]
*[[منبع::تذکرة الفقهاء (ط ج) جلد 9]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/48/48_9.htm#352 352]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/48/48_9.htm#353 353]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/48/48_9.htm#354 354]
*[[منبع::جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/66/66_3.htm#467 467]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/66/66_3.htm#468 468]
*[[منبع::جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 21]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/105/105_21.htm#292 292]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/105/105_21.htm#293 293]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/105/105_21.htm#298 298]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/105/105_21.htm#305 305]
*[[منبع::سلسلة الینابیع الفقهیة جلد 31]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6313/6313_31.htm#206 206]
*[[منبع::شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/35/35_1.htm#332 332]
*[[منبع::قواعدالاحکام جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/43/43_1.htm#516 516]
*[[منبع::مجله فقه اهل بیت جلد 11،12]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6435/6435_11،12.htm#9 (9-10)]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6435/6435_11،12.htm#10 (10-12)]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6435/6435_11،12.htm#11 11]
*[[منبع::مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/70/70_3.htm#82 82]
*[[منبع::منتهی المطلب (ط ق) جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/45/45_2.htm#974 974]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/45/45_2.htm#975 975]
*[[منبع::مهذب الاحکام جلد 15]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6297/6297_15.htm#190 190]
[[رده:شرایط مهادنه]]
[[کد::84310| ]]