نمایش مبدأ برای حسن و قبح شرعی ( اصول فقه )

== توضیح مفهومی ==

'''حسن و قبح شرعی ( اصول فقه )''' : حسن یا قبح امری به اعتبار تعلق حکم شرع به آن

حسن و قبح شرعی، مقابل حسن و قبح عقلی بوده و عبارت است از حسن و قبح افعال اختیاری انسان که ناشی از حکم شارع به حسن و یا قبح آنها می‌باشد؛ یعنی هر فعلی را که شارع به حُسن آن حکم کرد، حَسن است و هر فعلی را که به قبح آن حکم نمود، قبیح است؛ به بیان دیگر، تنها مناط حسن و قبح افعال، حکم شارع است و صرف نظر از آن، مناط دیگری برای حسن و قبح وجود ندارد؛ پس اعمال ذاتاً نه خوب و نه بد می‌باشند، بلکه خوبی و بدی آنها به نظر شارع بستگی دارد؛ ' الحسن ما حسّنه الشارع والقبیح ما قبّحه الشارع '.

در این نظریه، حسن و قبح تابع اعتبار شارع است، پس اگر شارع قضیه‌ای را به گونه‌ای دیگر اعتبار کند، یعنی آن چه را که تا به حال حسن و نیکو می‌دانست، از امروز به بعد تقبیح نماید، چیزی که تا دیروز نیکو بود از امروز قبیح می‌شود و اگر کاری را که شارع تا کنون قبیح می‌دانست، از امروز نیکو شمارد، آن کار حسن می‌شود.

اشاعره منکر حسن و قبح عقلی افعال بوده و معتقدند حسن و قبح افعال تابع اعتبار شرع است.

عدلیه (معتزله و امامیه) معتقدند برخی افعال با قطع نظر از حکم شارع، در نظر عقل، حسن می‌باشد (به صورت علّت تامه یا مقتضی) ، مانند: عدالت و علم، و برخی دیگر قبیح می‌باشد، مانند: ظلم و جهل، و تعدادی دیگر نه حسن است و نه قبیح، مانند: راه رفتن و آب خوردن.
=== منابع ===
#اصول الفقه جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_1.htm#209 209]
#المعجم الاصولی : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5771/index.htm#513 513]
#[http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/12733 فرهنگ نامه اصول فقه]
== اصطلاح‌نامه ==
=== مترادفات ===
از واژه «'''حسن و قبح شرعی ( اصول فقه )'''» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
:[[بج::تحسین و تقبیح شارع]]
=== اعم ===
:[[اعم::حسن و قبح ( اصول فقه )]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::حسن و قبح عرفی]]، [[وابسته::حسن و قبح عقلی ( اصول فقه )]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::اصول الفقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_1.htm#209 209]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_1.htm#229 229]
*[[منبع::الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_1.htm#73 73]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_1.htm#81 81]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_1.htm#82 82]
*[[منبع::الاصول العامة للفقه المقارن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#284 284]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#288 288]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#290 290]
*[[منبع::المحصول فی علم اصول الفقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_1.htm#123 123]
*[[منبع::المعجم الاصولی]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5771/index.htm#513 513]
*[[منبع::مبادی الوصول الی علم الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/855/index.htm#86 86]
[[رده:حسن و قبح شرعی ( اصول فقه )]]
[[کد::57727| ]]