نمایش مبدأ برای اعاده ( انجام دوباره عمل )

{{درختواره}}
== توضیح مفهومی ==

اعاده

اعاده: انجام دوباره عمل بازگرداندن چیزی به جای اول آن (--» ردّ) .

از اعاده به معنای نخست، در باب‌های طهارت، صلات، زکات و حج سخن رفته است.

حکم تکلیفی: اعاده یا به جهت وجود خلل در عمل اول است یا بدون آن. در صورت اول، اگر عمل، واجب باشد و خلل نیز موجب بطلان آن شود، اعاده واجب است - مانند این که شخص با آب غصبی، با علم به غصبی بودن و بطلان وضو با آن، وضو بگیرد و نماز بخواند که واجب است وضو و نماز، هر دو را اعاده کند 1 - و اگر عمل اول مستحب باشد - مانند نماز‌های مستحبی - اعاده نیز مستحب است. مگر در موارد خاصی مانند عمره مستحبی که در صورت آمیزش قبل از سعی اعاده عمره واجب است و یا آمیزش در احرام حج مستحبی که علاوه بر وجوب اتمام، اعاده نیز واجب است. 2

اعاده در صورت دوم (نبودن خلل در عمل اول) ، در مواردی، برای بدست آوردن کمال و ثواب بیشتر، مستحب است مانند این که نمازگزار، نمازی را که فرادا خوانده است، به جماعت اعاده کند 3، یا غسل احرامی را که محرم به جهت احتمال نیافتن آب در میقات، پیش از رسیدن به آن، انجام داده است، در میقات با وجود آب اعاده نماید. 4

اسباب اعاده: چند چیز سبب اعاده است:

1. اخلال به شرایط صحّت: اگر عملی فاقد شرایط صحّت باشد، اعاده می‌شود مانند وضو گرفتن بدون رعایت ترتیب و موالات 5 (--» موالات) ، یا نماز خواندن بدون طهارت یا پشت به قبله 6 یا این که مخالف (--» مخالف) ، زکات را به هم کیش خود بدهد و سپس شیعه

شود که باید زکات خود را دوباره به مؤمن (شیعه) بپردازد 7 (--» استبصار) ، و یا طواف بدون طهارت. 8

2. اخلال به اجزاء: عمل اول اگر فاقد یکی از اجزای واجب باشد، در صورتی که اخلال عمدی به آن جزء موجب بطلان عمل گردد، اعاده می‌شود مانند این که نمازگزار سوره حمد یا تشهّد را به عمد نخواند که در این صورت، نماز اعاده می‌شود. 9 اگر اخلال به جزء، سهوی باشد، در صورتی که آن جزء از اجزایی باشد که ترک آن حتی به طور سهوی موجب بطلان عمل شود، حکم صورت عمد را دارد مانند ترک یکی از ارکان (--» رکن) نماز همچون رکوع که در این صورت، نماز اعاده می‌شود. 10

3. شک در وقوع: شک در تعداد رکعات نمازهای واجب دو رکعتی مانند نماز صبح و نماز مسافر و نیز نمازهای سه رکعتی (نماز مغرب) و دو رکعت اول نمازهای چهار رکعتی موجب بطلان و اعاده آن‌ها می‌شود 11 (--» شکیّات) .

4. زوال مانع: به قول برخی، اگر میّت به دلیل نبود آب برای غسل، تیمّم داده شود و سپس پیش از دفن، آب پیدا شود، پس از غسل دادن میّت با آب، نماز بر او اعاده می‌شود. 12

1 - جواهر الکلام 12 233.

2 - 20 380 و 349.

3 - شرائع الاسلام 1 94.

4 - 179.

5 - جواهر الکلام 2 252.

6 - 246.

7 - العروة الوثقی 2 318.

8 - جواهر الکلام 19 384.

9 - 12 228.

10 - 238.

11 - 303 و 310.

12 - 5 247 - 248.

استیناف

استیناف: از سر گرفتن عمل (--» اعاده).
=== منابع ===
#فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6999/6999_1.htm#477  477 ]
#فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6999/6999_1.htm#556 556]
== اصطلاح‌نامه ==
=== مترادفات ===
از واژه «'''اعاده ( انجام دوباره عمل )'''» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
:[[بج::استیناف]]
=== اعم ===
:[[اعم::افعال جوارحی ( فقه )]]
=== اخص ===
:[[اخص::اعاده حداد]]، [[اخص::اعاده عده]]، [[اخص::تکرار]]
:'''به لحاظ سیاسات:'''
:[[اخص::اعاده حکم]]، [[اخص::اعاده دعوی]]، [[اخص::اعاده شهادت]]
:'''به لحاظ طهارت حدثی:'''
:[[اخص::اعاده تیمم]]، [[اخص::اعاده غسل]]، [[اخص::اعاده مسح]]
:'''به لحاظ عبادات:'''
:[[اخص::اعاده اذان]]، [[اخص::اعاده اقامه]]، [[اخص::اعاده حج]]، [[اخص::اعاده روزه مستحاضه]]، [[اخص::اعاده سجده سهو]]، [[اخص::اعاده نماز]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::مُعید]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1405/1405_3.htm#163 163]
*[[منبع::الموسوعة الفقهیة (الکویتیة) جلد 5]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1405/1405_5.htm#177 177]
*[[منبع::الموسوعه الفقهیه المیسره جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/206/206_2.htm#204 204]
*[[منبع::الموسوعه الفقهیه المیسره جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/206/206_4.htm#111 111]
*[[منبع::فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6999/6999_1.htm#477 477]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6999/6999_1.htm#556 556]
*[[منبع::مبسوط در ترمینولوژی حقوق جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6333/6333_1.htm#362 362]
[[رده:اعاده ( انجام دوباره عمل )]]
[[کد::186931| ]]