نمایش مبدأ برای احکام تکلیفی ( اصول فقه )

{{درختواره}}
== توضیح مفهومی ==

'''احکام تکلیفی ( اصول فقه )''' : احکام شرعی صادر شده به انگیزه بعث یا زجر یا ترخیص مکلّف نسبت به یک عمل

احکام تکلیفی، مقابل احکام وضعی، و عبارت است از انشای صادر شده به انگیزه برانگیختن یا بازداشتن مکلّف از عملی یا ترخیص در آن عمل.

احکام تکلیفی بر پنج قسم است: وجوب؛ حرمت؛ استحباب؛ کراهت؛ اباحه. این احکام به طور مستقیم به افعال مکلفان تعلق می‌گیرد و رفتار آنان را از هر نظر تصحیح می‌نماید، و موافقت یا مخالفت با آنها موجب مثوبت یا عقوبت می‌شود.

نکته اول:

احکام تکلیفی را به این جهت تکلیفی می‌گویند که معمولاً زحمت دار و دارای کلفت و مشقت می‌باشد، مانند: نماز، روزه و…

نکته دوم:

یکی از فرق‌های احکام تکلیفی با احکام وضعی این است که در احکام تکلیفی، حکم به نفس ماهیت و عنوان تعلق گرفته است و به افراد و مصادیق خارجی سرایت نمی‌کند؛ البته امتثال حکم تکلیفی به این است که طبیعت در خارج وجود پیدا کند و وجودش عامل سقوط تکلیف خواهد بود. اما در احکام وضعی، موضوع اصلی، وجودات خارجی است <ref>سیری کامل در اصول فقه جلد 6 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5758/5758_6.htm#401 (401-403)]</ref> .

نکته سوم:

بین حکم وضعی و تکلیفی از نظر مفهوم هیچ گونه ارتباطی وجود ندارد؛ برای مثال، بین وجوب که یک حکم تکلیفی است و سببیت که یک حکم وضعی است کمال مباینت وجود دارد <ref>ایضاح الکفایة جلد 5 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5152/5152_5.htm#311 (311-312)]</ref>.
{{پانوشت}}
=== منابع ===
#فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5153/index.htm#194 194]
#مبادی فقه و اصول : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5085/index.htm#109 109]
#دروس فی علم الاصول جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_1.htm#62 62]
#مبادی الوصول الی علم الاصول : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/855/index.htm#84 84]
#اصطلاحات الاصول : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#120 120]
#الاصول العامة للفقه المقارن : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#57 57]
#اصول الفقه الاسلامی جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5094/5094_1.htm#42 (42-45)]
#المحکم فی اصول الفقه جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_1.htm#20 (20-21)]
#مقالات اصولی : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1175/index.htm#91 91]
#تقنین اصول الفقه : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5090/index.htm#31 31]
#اصول الفقه : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6240/index.htm#37 37]
#الاجتهاد اصوله و احکامه : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5100/index.htm#46 46]
#اجود التقریرات جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_2.htm#383 383]
#سیری کامل در اصول فقه جلد 14 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5758/5758_14.htm#327 327]
#[http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/12733 فرهنگ نامه اصول فقه]
== اصطلاح‌نامه ==
=== مترادفات ===
از واژه «'''احکام تکلیفی ( اصول فقه )'''» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
:[[بج::احکام خمسه]]، [[بج::حکم تکلیفی ( اصول فقه )]]
=== اعم ===
:[[اعم::اَحکام]]
=== اخص ===
:[[اخص::احکام الزامی]]، [[اخص::احکام ترخیصی]]، [[اخص::تکلیف اختیاری]]، [[اخص::تکلیف ارشادی]]، [[اخص::تکلیف استقلالی]]، [[اخص::تکلیف اضطراری]]، [[اخص::تکلیف امتحانی]]، [[اخص::تکلیف انحلالی]]، [[اخص::تکلیف انشایی]]، [[اخص::تکلیف بعثی]]، [[اخص::تکلیف بما لایطاق]]، [[اخص::تکلیف به مجمل]]، [[اخص::تکلیف تخییری]]، [[اخص::تکلیف تسجیلی]]، [[اخص::تکلیف تعبدی]]، [[اخص::تکلیف تعیینی]]، [[اخص::تکلیف توصلی]]، [[اخص::تکلیف جدی]]، [[اخص::تکلیف حقیقی]]، [[اخص::تکلیف زجری]]، [[اخص::تکلیف شأنی]]، [[اخص::تکلیف شرعی ( اصول فقه )]]، [[اخص::تکلیف ضمنی]]، [[اخص::تکلیف طریقی]]، [[اخص::تکلیف طلبی]]، [[اخص::تکلیف ظاهری]]، [[اخص::تکلیف عقلایی]]، [[اخص::تکلیف عقلی ( اصول فقه )]]، [[اخص::تکلیف عینی]]، [[اخص::تکلیف غیر مستمر]]، [[اخص::تکلیف غیری]]، [[اخص::تکلیف فعلی]]، [[اخص::تکلیف کفایی]]، [[اخص::تکلیف مجهول]]، [[اخص::تکلیف محتمل]]، [[اخص::تکلیف مستمر]]، [[اخص::تکلیف معدومین]]، [[اخص::تکلیف معلوم]]، [[اخص::تکلیف موجودین]]، [[اخص::تکلیف مولوی]]، [[اخص::تکلیف نفسی]]، [[اخص::تکلیف واقعی]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::احکام وضعی ( اصول فقه )]]، [[وابسته::استصحاب حکم تکلیفی]]، [[وابسته::تنجز تکلیف]]، [[وابسته::رخصت ( اصول فقه )]]، [[وابسته::شرایط تکلیف ( اصول فقه )]]، [[وابسته::عزیمت]]، [[وابسته::مسقطات تکلیف]]، [[وابسته::مکلفٌ به]]، [[وابسته::مکلَّف ( اصول فقه )]]، [[وابسته::موانع تکلیف]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::اجود التقریرات جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_1.htm#375 375]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_1.htm#426 426]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_1.htm#535 535]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_1.htm#541 541]
*[[منبع::اجود التقریرات جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_2.htm#175 175]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_2.htm#257 257]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_2.htm#383 383]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_2.htm#387 387]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_2.htm#441 441]
*[[منبع::اصطلاحات الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#117 (117-118)]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#120 120]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#164 164]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#230 230]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#231 231]
*[[منبع::اصول الفقه الاسلامی جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5094/5094_1.htm#42 (42-45)]
*[[منبع::اصول الفقه الاسلامی]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5094/index.htm#42 42]
*[[منبع::اصول الفقه جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#48 48]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#54 54]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1159/1159_2.htm#253 253]
*[[منبع::اصول الفقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6240/index.htm#37 37]
*[[منبع::الاجتهاد اصوله و احکامه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5100/index.htm#46 46]
*[[منبع::الاحکام فی اصول الأحکام جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1174/1174_1.htm#105 105]
*[[منبع::الاصول العامة للفقه المقارن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#57 57]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#58 58]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#68 68]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#77 77]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/886/index.htm#78 78]
*[[منبع::الحاشیة علی استصحاب القوانین]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/862/index.htm#73 73]
*[[منبع::الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1173/1173_1.htm#35 35]
*[[منبع::الفوائد الحائریة]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1167/index.htm#493 493]
*[[منبع::القواعد و الفوائد جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/331/331_1.htm#31 31]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/331/331_1.htm#70 70]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/331/331_1.htm#399 399]
*[[منبع::القواعد و الفوائد جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/331/331_2.htm#7 7]
*[[منبع::المحصول فی علم اصول الفقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_1.htm#93 93]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/896/896_1.htm#105 105]
*[[منبع::المحصول فی علم الاصول جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1179/1179_4.htm#80 80]
*[[منبع::المحکم فی اصول الفقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_1.htm#20 (20-21)]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_1.htm#21 21]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_1.htm#22 22]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_1.htm#27 27]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_1.htm#90 90]
*[[منبع::المحکم فی اصول الفقه جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_2.htm#244 244]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_2.htm#245 245]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_2.htm#375 375]
*[[منبع::المحکم فی اصول الفقه جلد 5]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/882/882_5.htm#275 275]
*[[منبع::المعالم الجدیدة للاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/874/index.htm#100 100]
*[[منبع::الوافیة فی اصول الفقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1161/index.htm#200 200]
*[[منبع::انوار الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_1.htm#344 344]
*[[منبع::انوار الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#228 228]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#360 360]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#361 361]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_3.htm#434 434]
*[[منبع::انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1189/1189_2.htm#334 334]
*[[منبع::ایضاح الکفایة جلد 5]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5152/5152_5.htm#311 (311-312)]
*[[منبع::بحوث فی الاصول جلد -1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1191/1191_-1.htm#44 44]
*[[منبع::بحوث فی علم الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_3.htm#35 35]
*[[منبع::بحوث فی علم الاصول جلد 5]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_5.htm#55 55]
*[[منبع::تسدید الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/887/887_1.htm#225 225]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/887/887_1.htm#408 408]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/887/887_1.htm#478 478]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/887/887_1.htm#561 561]
*[[منبع::تسدید الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/887/887_2.htm#137 137]
*[[منبع::تقنین اصول الفقه]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5090/index.htm#31 31]
*[[منبع::تهذیب الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1153/1153_1.htm#213 213]
*[[منبع::تهذیب الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1153/1153_2.htm#66 66]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1153/1153_2.htm#73 73]
*[[منبع::حقایق الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/871/871_1.htm#226 226]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/871/871_1.htm#566 566]
*[[منبع::حقایق الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/871/871_2.htm#432 432]
*[[منبع::دروس فی علم الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_1.htm#62 62]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_1.htm#63 63]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_1.htm#162 162]
*[[منبع::دروس فی علم الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1155/1155_2.htm#12 12]
*[[منبع::سیری کامل در اصول فقه جلد 14]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5758/5758_14.htm#327 327]
*[[منبع::سیری کامل در اصول فقه جلد 6]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5758/5758_6.htm#401 (401-403)]
*[[منبع::علم اصول الفقه فی ثوبه الجدید]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#15 15]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#56 56]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#202 202]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#342 342]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#363 363]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/2171/index.htm#414 414]
*[[منبع::فرائد الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1188/1188_2.htm#601 601]
*[[منبع::فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5153/index.htm#194 194]
*[[منبع::فوائد الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_3.htm#351 351]
*[[منبع::فوائد الاصول جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_4.htm#379 379]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_4.htm#384 384]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_4.htm#388 388]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_4.htm#403 403]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1162/1162_4.htm#550 550]
*[[منبع::کفایة الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1187/index.htm#193 193]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1187/index.htm#291 291]
*[[منبع::مبادی الوصول الی علم الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/855/index.htm#83 83]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/855/index.htm#84 84]
*[[منبع::مبادی فقه و اصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5085/index.htm#109 109]
*[[منبع::محاضرات فی اصول الفقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1158/1158_1.htm#19 19]
*[[منبع::محاضرات فی اصول الفقه جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1158/1158_4.htm#240 240]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1158/1158_4.htm#370 370]
*[[منبع::محاضرات فی اصول الفقه جلد 5]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1158/1158_5.htm#31 31]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1158/1158_5.htm#53 53]
*[[منبع::مصباح الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/878/878_3.htm#77 77]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/878/878_3.htm#78 78]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/878/878_3.htm#138 138]
*[[منبع::مفاتیح الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1203/index.htm#44 44]
*[[منبع::مقالات اصولی]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1175/index.htm#91 91]
*[[منبع::منتقی الاصول جلد 4]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/884/884_4.htm#404 404]
*[[منبع::منتقی الاصول جلد 6]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/884/884_6.htm#138 138]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/884/884_6.htm#196 196]
*[[منبع::نهایة الافکار جلد 4 جزء -1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1154/1154_4_-1.htm#89 89]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1154/1154_4_-1.htm#163 163]
*[[منبع::نهایة الافکار جلد 4-1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1154/1154_4-1.htm#89 89]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1154/1154_4-1.htm#163 163]
[[رده:احکام تکلیفی ( اصول فقه )]]
[[کد::12818| ]]