نمایش مبدأ برای سجع متوازی

== توضیح مفهومی ==

'''سجع متوازی''' : اتفاق فواصل در وزن و قافیه، و عدم مقابله بین هر کلمه و قرینه آن در وزن و قافیه

در علم بدیع، برای سجع- و همچنین فواصل- اقسامی برشمرده‌اند. یکی از این اقسام، سجع متوازی است. در سجع متوازی، دو فاصله به لحاظ وزن و قافیه همسان‌اند ولی میان هر کلمه و قرینه آن مقابله در وزن و قافیه وجود ندارد. به عبارت دیگر، سجع متوازی عبارت است از موزون و متماثل بودن واژه‌های آخر جمله‌ها، هم از لحاظ وزن (هجا) و هم از لحاظ «رَوی» (حرف اصلی آخر واژه) ؛ مانندِ: آباد- آزاد، دلیر-کویر. در قرآن این نوع سجع فراوان به چشم می‌خورد؛ مانند:

«'''فِیهَا سُرُرٌ مَّرْفُوعَةٌ ** وَأَکْوَابٌ مَّوْضُوعَةٌ'''» (غاشیه//13-14) .

«'''وَالتَّوْرَاةَ وَالإِنجِیلَ ** وَرَسُولاً إِلَی بَنِی إِسْرَائِیلَ'''» (آل عمران//48-49) .

«'''فی سِدْرٍ مَخْضُودٍ ** وَ طَلْحٍ مَنْضُودٍ'''» (واقعه//28-29) .

«'''وَ الشَّمْسِ وَ ضُحاها ** وَ الْقَمَرِ إِذا تَلاها ** وَ النَّهارِ إِذا جَلاّها ** وَ اللَّیْلِ إِذا یَغْشاها ** وَ السَّماءِ وَ ما بَناها ** وَ الأرْضِ وَ ما طَحاها ** وَ نَفْسٍ وَ ما سَوّاها ** فَألْهَمَها فُجُورَها وَ تَقْواها'''» (شمس//1- 8) .

«'''نَحْنُ أقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَریدِ ** إِذْ یَتَلَقَّی الْمُتَلَقِّیانِ عَنِ الْیَمینِ وَ عَنِ الشِّمالِ قَعیدٌ ** ما یَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلاّ لَدَیْهِ رَقیبٌ عَتیدٌ ** وَ جاءَتْ سَکْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذلِکَ ما کُنْتَ مِنْهُ تَحیدُ ** وَ نُفِخَ فِی الصُّورِ ذلِکَ یَوْمُ الْوَعیدِ ** وَ جاءَتْ کُلُّ نَفْسٍ مَعَها سائِقٌ وَ شَهیدٌ'''» (ق//16-21).
=== منابع ===
#البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1234/1234_1.htm#75 75]
#الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/1233_3.htm#356 356]
== اصطلاح‌نامه ==
=== اعم ===
:[[اعم::سجع (قرآن)]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::الاتقان فی علوم القرآن جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/1233_3.htm#356 356]
*[[منبع::البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1234/1234_1.htm#75 75]
[[رده:سجع متوازی]]
[[کد::182832| ]]