نمایش مبدأ برای احتراس

== توضیح مفهومی ==

'''احتراس''' : آوردن کلامی برای رفع توهّم

«احتراس» یکی از اسلوب‌های بدیعی قرآن است که به آن «تکمیل» نیز می‌گویند؛ یعنی متکلم معنایی را بیاورد که از آن خلاف مقصود تصور شود؛ سپس کلامی بیاورد که آن توهّم را از بین ببرد؛ مانند:

1. «'''أَذِلَّةٍ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ أَعِزَّةٍ عَلَی الْکَافِرِینَ'''»؛ «با مؤمنان فروتن (و) بر کافران سرفرازند» (مائده//54) .

در این آیه، اگر خداوند به صفت «اذلة علی المؤمنین» اکتفا می‌کرد، توهّم ضعف آن گروه می‌شد؛ ولی با بیان صفت «اعزة علی الکافرین» این توهّم برداشته شد.

2. «'''أَشِدَّاء عَلَی الْکُفَّارِ رُحَمَاء بَیْنَهُمْ'''»؛ «بر کافران سختگیر (و) با همدیگر مهربانند» (فتح//29) . در این آیه، اگر به صفت «اشداء» اکتفا می‌شد، این توهّم پیش می‌آمد که یاران پیامبر (ص) غلاظ و شداد بوده، با یکدیگر نیز مهربان نیستند؛ ولی با آوردن صفت «رحماء بینهم» این توهم دفع شد.
=== منابع ===
#الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/1233_3.htm#251 251]
#الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/1233_3.htm#284 284]
#البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1234/1234_3.htm#64 64]
#اعجاز القرآن : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/829/index.htm#95 95]
#در قلمرو بلاغت : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5542/index.htm#720 720]
== اصطلاح‌نامه ==
=== مترادفات ===
از واژه «'''احتراس'''» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
:[[بج::تکمیل]]، [[بج::صنعت احتراس]]
=== اعم ===
:[[اعم::اسلوب بدیعی قرآن ( علوم قرآنی )]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::اسباب النزول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5258/5258_3.htm#72 72]
*[[منبع::اعجاز القرآن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/829/index.htm#95 95]
*[[منبع::الاتقان فی علوم القرآن جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/1233_3.htm#251 251]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/1233_3.htm#253 253]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/1233_3.htm#284 284]
*[[منبع::البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1234/1234_3.htm#64 64]
*[[منبع::در قلمرو بلاغت]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5542/index.htm#720 720]
[[رده:احتراس]]
[[کد::12434| ]]