نمایش مبدأ برای سوره جاثیه ( علوم قرآنی )

{{درختواره}}
== توضیح مفهومی ==

'''سوره جاثیه ( علوم قرآنی )''' : چهل و پنجمین سوره قرآن

«جاثیه» به معنای به زانو افتاده است. این‌ مطلب که در قیامت، هر امتی به زانو در می‌آیند و برای رسیدگی به حسابشان حاضر می‌شوند، در آیه 28 این سوره ذکر شده و بیانگر سلطه کامل خداوند در قیامت است؛ به همین مناسبت، این سوره «جاثیه» نامیده شده است.

غرض این سوره دعوت عموم بشر به دین توحید است، و با بیان مطالب توحیدی و شریعت پیامبر (ص) شروع می‌شود؛ و سپس با بیان تهدیدآمیز درباره مستکبران اعراضگر و هواپرست و گمراه ادامه می‌یابد و به پرهیز از عذابی که در کمین آن‌ها است، انذار می‏هد؛ و با بیان ثبت اعمال و بازبینی آن در قیامت و کیفرهای اخروی پایان می‌گیرد.

از این روی، این سوره، نخست با مساله توحید آغاز می‏شود، و سپس به تشریع شریعت برای رسول خدا (ص) و اینکه بر آن جناب و بر عامه بشر لازم است از آن پیروی کنند، اشاره نموده، و می‏فرماید: انسان‌ها در پیش روی خود روزی را دارند که در آن روز بر طبق اعمال صالح و گناهانی که کرده‏اند محاسبه خواهند شد. آن گاه پیشامدهایی را که هر یک از این دو طایفه در قیامت دارند ذکر می‏کند.

البته در خلال این بیانات انذار شدید و تهدید سختی به مستکبرین دارد که از آیات خدا اعراض می‏کنند. و نیز به کسانی که هوای نفس خود را معبود خود گرفته‏اند، هشدار می‏دهد. و از لطائفی که در این سوره آمده بیان معنای نوشتن نامه اعمال و استنساخ آن است.

ویژگیهای سوره جاثیه:

1. دارای 37 آیه به عدد کوفی، 36 آیه به عدد دیگران، 488 کلمه و 2191 یا 2085 حرف است.

2. در ترتیب نزول، شصت و پنجمین و در ترتیب قرآن کریم چهل و پنجمین سوره است که پس از سوره دخان و پیش از سوره احقاف نازل شد.

3. این سوره، مکی به شمار می‌آید؛ مگر آیه 14 که مدنی است.

4. از سُوَر مثانی و اندکی کمتر از یک حزب قرآن است.

5. بیست و پنجمین سوره از سُوَر مقطّعات و ششمین سوره از حوامیم است که با حروف مقطعه «حم» آغاز می‌شود.

6. گفته‌اند در این سوره یک آیه منسوخ وجود دارد.

محتوای عمده سوره جاثیه:

1. عظمت و اهمیت قرآن؛ 2. خلقت آسمان و زمین و موجودات؛ 3. نزول آب و دیگر ارزاق از آسمان و شمارش برخی از نعمت‌های الهی؛ 4. پدیدآمدن شب و روز؛ 5. ترسیم صحنه قیامت و اجتماع همه انسان‌ها در محشر.

نیز  ر.ک:[[اسامی سوره جاثیه]].
=== منابع ===
#المیزان فی تفسیر القرآن جلد 18 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/814/814_18.htm#154 154]
#الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/1233_1.htm#194 194]
#الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/1233_1.htm#64 64]
#الاتقان فی علوم القرآن جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/1233_1.htm#41 (41-43)]
#البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1234/1234_1.htm#193 193]
#تاریخ قرآن : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5302/index.htm#586 586]
#علوم القرآن عند المفسرین جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5361/5361_1.htm#316 316]
#تفسیر نمونه جلد 21 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/10360/10360_21.htm#221 221]
#شناخت سوره های قرآن : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5348/index.htm#358 (358-359)]
#بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5438/5438_1.htm#426 426]
== اصطلاح‌نامه ==
=== مترادفات ===
از واژه «'''سوره جاثیه ( علوم قرآنی )'''» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
:[[بج::جاثیه]]، [[بج::سوره 045]]، [[بج::سوره چهل و پنجم قرآن]]، [[بج::سوره دهر ( سوره جاثیه )]]، [[بج::سوره شریعت ( جاثیه )]]، [[بج::سوره شریعه]]
=== اعم ===
:[[اعم::سوره های قرآن]]، [[اعم::سُوَر حوامیم]]
=== اخص ===
:[[اخص::آیه 003 جاثیه]]، [[اخص::آیه 007 جاثیه]]، [[اخص::آیه 008 جاثیه]]، [[اخص::آیه 013 جاثیه]]، [[اخص::آیه 014 جاثیه ( علوم قرآنی )]]، [[اخص::آیه 015 جاثیه]]، [[اخص::آیه 022 جاثیه]]، [[اخص::آیه 023 جاثیه]]، [[اخص::آیه 024 جاثیه ( علوم قرآنی )]]، [[اخص::آیه 029 جاثیه]]، [[اخص::آیه 036 جاثیه]]، [[اخص::آیه 11 جاثیه]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::اسامی سوره جاثیه]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::آشنایی با سوره ها]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/7069/index.htm#24 24]
*[[منبع::الاتقان فی علوم القرآن جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/1233_1.htm#41 (41-43)]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/1233_1.htm#64 64]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/1233_1.htm#194 194]
*[[منبع::الاتقان فی علوم القرآن جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/1233_2.htm#43 43]
*[[منبع::الاتقان فی علوم القرآن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1233/index.htm#194 194]
*[[منبع::البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1234/1234_1.htm#193 193]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1234/1234_1.htm#269 269]
*[[منبع::البرهان فی علوم القرآن جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5282/5282_1.htm#249 249]
*[[منبع::التمهید فی علوم القرآن جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5051/5051_1.htm#136 136]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5051/5051_1.htm#214 214]
*[[منبع::التمهید فی علوم القرآن جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5051/5051_2.htm#367 367]
*[[منبع::المیزان فی تفسیر القرآن جلد 18]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/814/814_18.htm#154 154]
*[[منبع::بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5438/5438_1.htm#426 426]
*[[منبع::تاریخ جمع قرآن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5297/index.htm#204 204]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5297/index.htm#294 294]
*[[منبع::تاریخ قرآن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5302/index.htm#586 586]
*[[منبع::تفسیر نمونه جلد 21]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/10360/10360_21.htm#221 221]
*[[منبع::جواهر القرآن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1240/index.htm#134 134]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1240/index.htm#196 196]
*[[منبع::شناخت سوره های قرآن]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5348/index.htm#358 (358-359)]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5348/index.htm#359 359]
*[[منبع::علوم القرآن عند المفسرین جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5361/5361_1.htm#316 316]
*[[منبع::پژوهشی در تاریخ قرآن کریم]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5290/index.htm#145 145]
[[رده:سوره جاثیه ( علوم قرآنی )]]
[[کد::82142| ]]