نمایش مبدأ برای اراده استعمالی

== توضیح مفهومی ==

'''اراده استعمالی''' : قصد ایجاد یک معنا در ذهن مخاطب، یا قصد استعمال لفظ در معنا

اراده استعمالی، مقابل اراده جدی می‌باشد و آن، اراده متکلم بر تفهیم معنای موضوع له یا مستعمل فیه لفظ است؛ به بیان دیگر، اراده گوینده را به استعمال لفظ در معنایی برای ایجاد آن معنا در ذهن مخاطب، اراده استعمالی می‌گویند.

نکته اول:

متکلم در هر کلامی دو اراده دارد: اراده استعمالی؛ اراده جدی.

این دو اراده گاهی با هم تطابق دارند و گاهی تفاوت، و در موارد شک، اصل، تطابق اراده استعمالی و جدی است.

در جملات اخباری کنایی و در اوامر امتحانی، این دو اراده به روشنی از هم تفکیک می‌گردند:

1. در کنایات، مثل: ' زید کثیر الرماد '، اراده استعمالی نسبت به لفظ ' زید ' و ' لفظ ' کثیر الرماد ' این است که هر دو در معنای حقیقی استعمال شده‌اند، اما مراد جدی از آنها، سخاوت زید است.

2. در اوامر امتحانی، مثل امر به ذبح اسماعیل (ع) ، مراد استعمالی، ذبح اسماعیل است، اما مراد جدی، امتحان حضرت ابراهیم (ع) است.

نکته دوم:

ملاک حقیقی یا مجازی بودن معنا، اراده استعمالی است.

نکته سوم:

اراده از نظر بعضی از اصولیون، همانند مرحوم « آخوند خراسانی »، به اراده استعمالی و اراده جدّی تقسیم می‌گردد، که توضیح آن در بالا آمد، اما در نوشته‌های برخی دیگر همانند مرحوم « محقق نائینی »، به اراده استعمالی، اراده تفهیمی و اراده جدّی تقسیم گردیده است. بنا بر نظر دوم، اراده استعمالی، فقط قصد استعمال لفظ در معنا است، ولی در اراده تفهیمی، افزون بر آن، گوینده باید در صدد تفهیم معنا به غیر نیز باشد. و امّا اراده جدّی، در هر دو مبنا یک تعریف دارد.

نیز  ر.ک:[[اراده جدی]]، [[اراده تفهیمی]].
=== منابع ===
#اجود التقریرات جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_1.htm#506 506]
#اجود التقریرات جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_1.htm#447 447]
#اصطلاحات الاصول : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#30 30]
#انوار الاصول جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#98 98]
#انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1189/1189_2.htm#148 148]
#انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1189/1189_2.htm#75 75]
#سیری کامل در اصول فقه جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5758/5758_1.htm#531 531]
#الموجز فی اصول الفقه جلد 1 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5757/5757_1.htm#188 (188-191)]
#[http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/12733 فرهنگ نامه اصول فقه]
== اصطلاح‌نامه ==
=== اعم ===
:[[اعم::اراده ( اصول فقه )]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::اراده تفهیمی]]، [[وابسته::اراده جدی]]
{{نمایه}}
== منابع ==
*[[منبع::اجود التقریرات جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_1.htm#447 447]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1157/1157_1.htm#506 506]
*[[منبع::اصطلاحات الاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/888/index.htm#30 30]
*[[منبع::المعالم الجدیدة للاصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/874/index.htm#118 118]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/874/index.htm#124 124]
*[[منبع::الموجز فی اصول الفقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5757/5757_1.htm#188 (188-191)]
*[[منبع::انوار الاصول جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1165/1165_2.htm#98 98]
*[[منبع::انوارالهدایة فی التعلیقة علی الکفایة جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1189/1189_2.htm#75 75]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1189/1189_2.htm#148 148]
*[[منبع::بحوث فی علم الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_1.htm#132 132]
*[[منبع::بحوث فی علم الاصول جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_3.htm#265 265]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1185/1185_3.htm#372 372]
*[[منبع::تهذیب الاصول جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1153/1153_1.htm#468 468]
*[[منبع::سیری کامل در اصول فقه جلد 1]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5758/5758_1.htm#531 531]
*[[منبع::سیری کامل در اصول فقه جلد 10]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5758/5758_10.htm#224 224]
*[[منبع::فرهنگ تشریحی اصطلاحات اصول]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/5153/index.htm#50 50]
*[[منبع::محاضرات فی اصول الفقه جلد 5]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1158/1158_5.htm#245 245]
*[[منبع::منتقی الاصول جلد 7]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/884/884_7.htm#286 286]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/884/884_7.htm#292 292]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/884/884_7.htm#293 293]
*[[منبع::نهایة الافکار جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/1154/1154_3.htm#85 85]
[[رده:اراده استعمالی]]
[[کد::16246| ]]