نمایش مبدأ برای اسباب اختصاص موات

{{درختواره}}
== توضیح مفهومی ==

اسباب: حق اولویت و اختصاص با اسباب زیر حاصل می‏شود.

1. حیازت: چنانچه کسی چیزی را که مالیت ندارد - مانند شراب - حیازت کند و آن را به تصرف خود در آورد، نسبت به آن حق اختصاص پیدا می‏کند. 6

البته اگر چیزی علاوه بر عدم مالیّت، منفعت حلال قابل اعتنا نیز نداشته باشد، از قبیل مگس و پشه، در ثبوت حق اختصاص به آن اختلاف است. 7 از برخی، در این قسم - که مالیت ندارد - عدم ثبوت حق اختصاص نقل شده است. 8

کسی که بدون قصد تملّک، مباحی از مباحات اصلی، مانند هیزم و علوفه زمین بی مالک را حیازت کرده است، بنابر قول برخی، نسبت به آن، حق اختصاص پیدا می‏کند. 9

2. اقطاع: اقطاع زمین با تحقق شرایط آن موجب ثبوت حق اولویت و اختصاص برای اقطاع شونده می‏شود10) ر اقطاع (.

3. تحجیر: تحجیرِ) سنگ چینی و مانند آن (زمین موات موجب ثبوت حق اولویت و اختصاص نسبت به زمین سنگ چینی شده برای تحجیر کننده است11) ر تحجیر (.

4. سَبْق: پیشی گرفتن بر دیگران در استفاده از مکانهای عمومی و موقوفات عام) ر مشترکات (، همچون مساجد، موجب ثبوت حق اولویت و اختصاص برای پیشی گیرنده می‏باشد12) ر حق سبق (.

5. احیا: احیای زمین موات بنابر قول برخی موجب ثبوت حق اختصاص نسبت به حریم آن است) ر حریم (. برخی، احیا کننده را مالک حریم دانسته‏اند. 13

احیای زمین موات به قول برخی، از اسباب ثبوت حق اختصاص آن زمین برای احیا کننده است؛ هرچند بنابر قول مشهور،

بلکه اجماعِ ادعا شده، احیا موجب ملکیت است14) ر احیاء موات (.
=== منابع ===
#فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6999/6999_3.htm#331 331]
== اصطلاح‌نامه ==
=== اعم ===
:[[اعم::اسباب ( فقه )]]
=== اخص ===
:[[اخص::اقطاع موات]]، [[اخص::تحجیر ( فقه )]]، [[اخص::ثبوت ید بر موات]]، [[اخص::حریم زمین آباد]]، [[اخص::قُرُق]]
=== وابسته ===
:[[وابسته::احیای موات]]، [[وابسته::اختصاص موات]]، [[وابسته::حق اختصاص]]، [[وابسته::شرایط احیای موات]]
== منابع ==
*[[منبع::الموسوعه الفقهیه المیسره جلد 2]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/206/206_2.htm#175 175]
*[[منبع::جامع المقاصد فی شرح القواعد جلد 7]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/66/66_7.htm#11 11]، [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/66/66_7.htm#19 19]
*[[منبع::فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6999/6999_3.htm#331 331]
*[[منبع::مجمع الفائدة و البرهان جلد 7]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/76/76_7.htm#476 476]
*[[منبع::مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامة جلد 14]] : ''صفحه'' [http://islamicdoc.org/Multimedia/fbook/6314/6314_14.htm#486 486]
[[رده:اسباب اختصاص موات]]
[[کد::17676| ]]