موعظه ( فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
پند: اندرز، نصیحت.
از آن به مناسبت در بابهای طهارت، صلات، امر به معروف و نهی از منکر، نکاح، لعان و قضاء سخن رفته است.
طهارت: خواندن شعر در مسجد مکروه است مگر آنکه مشتمل بر پند و نصیحت و مانند آن باشد. 1
صلات: در خطبههای نماز جمعه، موعظه کردن مردم با سفارش به تقوا و ترغیب به اطاعت خداوند متعال و اجتناب از گناه و مانند آن، واجب است. برخی، موعظه را در خطبه دوم واجب ندانستهاند هرچند آن را موافق با احتیاط شمردهاند. 2
________________________________________
277
امر به معروف و نهی از منکر: در امر به معروف و نهی از منکر اگر احتمال دهد مقصود با ارشاد و موعظه طرف، حاصل میشود، بسنده کردن به آن، واجب و اقدام فراتر از آن جایز نیست3) ر امر به معروف و نهی از منکر (.
نکاح: با مشاهده نشانههای نشوز) ر نشوز (در زن، شوهر، نخست باید با پند و اندرز، زن را از عمل خود بازدارد و اگر مؤثّر واقع نشد به مراتب دیگر همچون پشت کردن به وی در بستر منتقل شود. 4
لعان: پند و نصیحت حاکم به دو طرف لعان کننده و بیم دادن آنان نسبت به پیامد اقدامشان در صورت قسم دروغ یاد کردن و شدّت عذاب اخروی نسبت به کیفر دنیوی، قبل از ادای شهادت پنجم که مشتمل بر لعنت و غضب خداوند میباشد، مستحب است5) ر لعان (.
قضاء: مستحب است حاکم پیش از آنکه شخص، قسم بخورد، او را نصیحت کند و نسبت به پیامد سوگندش در صورت قسم دروغ یاد کردن بیم دهد6) ر قسم (.
1. العروة الوثقی2 600 /1. جواهر الکلام 210 /11؛ تحریر الوسیلة 233 /1؛ منهاج الصالحین) خوئی (3 185 /1. تحریر الوسیلة 4 478 /1. جواهر الکلام 229 /40. 6 61 /34. 5 202 - 201 /31.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 276
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «موعظه ( فقه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
- موعظه بغات، موعظه حاکم به طرفین لعان، موعظه زوجه ناشزه، موعظه قسم خورنده، موعظه مومن، موعظه نماز گزاران جمعه، نصیحت زمامداران
وابسته
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه موعظه ( فقه ) به زیرصفحه موعظه ( فقه )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید. == منابع ==index.aspx?siteid=1&fkeyid=&siteid=1&pageid=142&p=1&g=73&showitem=746
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 276