قصد مبالغه و بلاغت
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
قصد مبالغه و بلاغت : یکی از اغراض استعمال کنایه
یکی از اسباب کنایه، قصد مبالغه و بلاغت است؛ مانند:
1. «أَوَمَن یُنَشَّأُ فِی الْحِلْیَةِ وَهُوَ فِی الْخِصَامِ غَیْرُ مُبِینٍ»؛ «آیا کسی را که در لابه‌لای زینت پرورش می‌یابد و هنگام جدال، قادر به تبیین مقصود خود نیست (فرزند خدا می‌خوانند؟ !) » (زخرف// 18) .
این آیه کنایه از زنان است که در پیرایه زیور و زینت پرورش می‌یابند و این عمل، آنان را از دقت نظر در امور مهم بازمی‌دارد. اگر از آن‌ها با لفظ «نساء» نام می‌برد، این مطلب از آن استفاده نمی‌شد و مقصود واقعی، نفی این اوصاف از ملائکه است.
2. «وَقَالَتِ الْیَهُودُ یَدُ اللّهِ مَغْلُولَةٌ» (مائده// 64) . این‌جا قصد مبالغه در زشتی کلام یهودیان، و «مغلولة» کنایه از «بخل» است.
3. «بَلْ یَدَاهُ مَبْسُوطَتَانِ» (مائده// 64) که کنایه از کرم خداوند و قصد مبالغه در سخاوت و بخشندگی او است.
منابع
- البرهان فی علوم القرآن (با حاشیه) جلد 2 : صفحه 307
- التمهید فی علوم القرآن جلد 5 : صفحه 339
- قرآن ثقل اکبر : صفحه 289
- الاتقان فی علوم القرآن جلد 3 : صفحه 159
اصطلاح‌نامه
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه قصد مبالغه و بلاغت به زیرصفحه قصد مبالغه و بلاغت/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.