سُمْعَه
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
سمعه
سُمعه انجام دادن کار نیک به انگیزهشنیدن مردم.
سمعه عبارت است از اینکه انسان عملی نیک همچون اطعام به دیگران و خواندن نماز اول وقت به جماعت در مسجد را نه برای خدا، که برای شنیدن مردم و مشهور و عزیز شدن نزد آنان، انجام دهد. تفاوت سمعه با ریا آن است که ریا انجام دادن عمل به انگیزه دیدن مردم میباشد. 1 از آن به مناسبت در باب طهارت و صلات سخن گفتهاند.
شرط صحّت عمل عبادی، اخلاص است؛ از این رو، چنانچه انگیزه عبادت یا جزء انگیزه، سمعه باشد، عمل باطل است؛ 2 چنان که ریا هم همین حکم را دارد (---> ریا) .
534
1. لسان العرب و العین، واژه «سمع»؛ کتاب الطهارة (شیخ انصاری) 2/ 106. العروة الوثقی 1/ 411.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 4 : صفحه 533
اصطلاحنامه
یادداشت دامنه
السُمْعَة : آوازه و شهرت، آن چه شنیده شود، می گویند: « فَعَلَه رئاءً و سُمعةً » یعنی آن را از روی ریا انجا داد .