عملکردها

دشتبان

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

اشتقان

اَشتقان: نگهبان خرمنگاه‌ها نامه رسان.

اشتقان، کسی است که از سوی حاکم به حراست و نگهبانی خرمنگاه‌ها گمارده می‌شود؛ به گونه‌ای که پیوسته از خرمنگاهی به خرمنگاهی می‌رود، بدون آن که در جایی ماندگار باشد. برخی نیز آن را به پیکی که برای رساندن نامه‌ها، پیوسته از شهری به شهری می‌رود، تعریف کرده‌اند؛ هر چند معروف میان فقها و لغویان، همان تعریف نخست است. 1 واژه مذکور در روایات مربوط به نماز مسافر، به کار رفته 2 و از آن در باب صلات بحث شده است.

اَشتقان، در زمره کسانی شمرده می‌شود که نمازش تمام و روزه اش درست است؛ زیرا شغل او مانند راننده، مسافرت است 3 (--» مسافر) .

1 - جواهر الکلام 14 269؛ الحدائق الناضرة 11 390 - 392 و السرائر 1 337.

2 - وسائل الشیعة 8 485 و 487.

3 - جواهر الکلام 14 269؛ الحدائق الناضرة 11 390 - 392 و السرائر 1 337.

منابع

  1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 503

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «دشتبان» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

اشتقان

اعم

نگهبان، کثیر السفر

وابسته

نماز دشتبان

منابع

  • الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیة جلد 1 : صفحه 785
  • جواهرالکلام فی شرح الشرایع الاسلام جلد 14 : صفحه 269
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 503
  • فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 617
  • کتاب السرائرالحاوی لتحریرالفتاوی جلد 1 : صفحه 337
  • مجمع الفائدة و البرهان جلد 3 : صفحه 388، 395
  • مهذب الاحکام جلد 9 : صفحه (198-199)