خواتم تحریضی
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
خواتم تحریضی : آیات پایانی بعضی سوره‌ها، با محتوای اصرار و تشویق بر چیزی
«تحریض» به معنای به‌شوق‌آوردن و «تحضیض» به معنای درخواست چیزی با اصرار زیاد است.
به آیات پایانی سوره‌هایی که انسان را به چیزی وا‌می‌دارد یا بر انجام کاری اصرار می‌ورزد، خواتم تحریضی یا تحضیضی می‌گویند؛ مانند:
1. آخرین آیه سوره اعراف که با وصف حال فرشتگان انسان‌ها را به عبادت خدا برمی‌انگیزد: «إِنَّ الَّذِینَ عِندَ رَبِّکَ لاَ یَسْتَکْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِهِ وَیُسَبِّحُونَهُ وَلَهُ یَسْجُدُونَ»؛ «به یقین کسانی که نزد پروردگار تو هستند از پرستش او تکبر نمیورزند و او را به پاکی میستایند و برای او سجده میکنند».
2. تحضیض به جهاد و صله ارحام در آخرین آیه سوره انفال: «وَالَّذِینَ آمَنُواْ مِن بَعْدُ وَهَاجَرُواْ وَجَاهَدُواْ مَعَکُمْ فَأُوْلَئِکَ مِنکُمْ وَأُوْلُواْ الأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَی بِبَعْضٍ فِی کِتَابِ اللّهِ إِنَّ اللّهَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ»؛ «و کسانی که بعدا ایمان آورده و هجرت نموده و همراه شما جهاد کردهاند اینان از زمره شمایند و خویشاوندان نسبت به یکدیگر (از دیگران) در کتاب خدا سزاوارترند آری خدا به هر چیزی داناست».
نیز ر.ک:خواتم سور.
منابع
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «خواتم تحریضی» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
نمایه‌های موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).
برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه خواتم تحریضی به زیرصفحه خواتم تحریضی/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.