حِجر اسماعیل
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
حِجْر اسماعیل: فضایی وصل به کعبه، بین رکن عراقی و شامی که دیواری قوسی شکل بر آن احاطه دارد.
حجر اسماعیل طبق بعضی روایات، محلّ سکونت حضرت اسماعیل بوده و مادرش هاجر نیز با وی در همین مکان میزیسته است و پس از درگذشت، در همین مکان دفن شدهاند. اسماعیل علیه السّلام پس از دفن مادرش در حجر، برای آنکه طواف کنندگان بر روی قبر وی گام ننهند، گرد آن دیواری کشید1 که هم اکنون با ارتفاع 1/30 متر محیط بر این فضا است. از این عنوان در باب صلات و حج سخن گفتهاند.
در اینکه حجر اسماعیل جزو کعبه است تا نماز گزاردن به سمت آن صحیح باشد، یا نه، اختلاف است. اکثر قائل به قول دوماند2) ر قبله (.
محلّ احرام حج، شهر مکّه است؛ لیکن مستحب است در مسجد الحرام، بویژه مقام ابراهیم یا حجر اسماعیل احرام بسته شود. 3
واجب است طواف کننده از بیرون حجر اسماعیل طواف کند و داخل کردن چیزی از حجر در طواف جایز نیست. آیا داخل کردن حجر در طواف موجب بطلان طواف نیز میشود، یا تنها همان دوری که این عمل در آن اتفاق افتاده باطل میگردد؟ مسئله محلّ اختلاف است. بنابر قول دوم، اعاده همان دور کفایت میکند و نیازی به اعاده طواف از اوّل نیست4) ر طواف (.
1. وسائل الشیعة 2 355 - 353 /13. جواهر الکلام 328 - 326 /7؛ مستمسک العروة 3 175 /5. معتمد العروة 256 - 254 /2؛ المعتمد فی شرح المناسک 4 130 /5. جواهر الکلام 294 - 292 /19؛ المعتمد فی شرح المناسک 347 - 345 /4.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 230
اصطلاح‌نامه
اعم
وابسته
== منابع ==index.php?catid=50