جهد مقل ( فقه )
از دانشنامه علوم اسلامی
توضیح مفهومی
جُهد مُقِلّ: تلاش نادار.
عنوان یاد شده در روایتی از امام صادق علیه السّلام1 و به تبع در باب زکات آمده است. مفاد روایت این است که بافضیلتترین صدقهها صدقه کسی است که خود به مالی که صدقه میدهد نیازمند است؛ زیرا چنین صدقهای، مصداق ایثار و مقدم داشتن دیگری بر خود میباشد و خداوند در قرآن کریم از چنین فردی ستایش کرده است. 2 البته در روایتی دیگر، بهترین نوع صدقه، صدقه از سر بی نیازی دانسته شده است. 3
برخی در مقام جمع بین دو روایت گفتهاند: مراد از بی نیازی در روایت دوم، سخاوت نفس و قوّت اراده به جهت اطمینان داشتن به خدا است - نه بی نیازی ظاهری و مادّی - بدین معنا که از روی سخاوت و با میل درونی و خاطری آسوده صدقه دهد. 4 بنابر این، بین مفاد دو روایت تنافیای وجود ندارد.
برخی دیگر گفتهاند: مورد روایتِ نخست جایی است که صدقه دهنده تنها باشد و عیال واجب النفقه نداشته باشد، امّا روایت دوم ناظر به صدقه دهنده عیال وار است که مازاد بر مخارج آنان را صدقه میدهد. 5
برخی نیز گفتهاند: حدیث اوّل ناظر به کسی است که توان و تحمل صبر را دارد؛ اما حدیث دوم ناظر به فردی است که چنین تحمل و توانی را ندارد. 6
1. وسائلالشیعة 2 432 /9. حشر/ 3 9. الکافی) کلینی (26 /4؛ وسائل الشیعة 426 /9 و 4 430.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 3 : صفحه 148
اصطلاحنامه
اعم
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه جهد مقل ( فقه ) به زیرصفحه جهد مقل ( فقه )/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.