تعیین به اسم
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
تَسمیه: نام خدا را بردن/ تعیین به اسم/ نامگذاری) رنامگذاری (.
از معنای نخست در بابهای طهارت، صلات، حج، نکاح، صید و ذباحه و اطعمه و اشربه سخن رفته است.
بردن نام خدا هنگام شروع به هر کاری، مستحب1 و در موارد خاصّی بر آن تأکید شده است، از جمله: هنگام دخول به بیت الخلاء و خروج از آن، 2 هنگام برهنه شدن برای بول کردن، 3 هنگام وضو گرفتن4 و غسل کردن، 5 هنگام پوشیدن لباس، 6 در وقت ورود به مسجد، 7 همچنین سوار شدن بر مَرکب و پیاده شدن از آن، 8 هنگام تراشیدن سر برای حاجی، 9 هنگام آمیزش، 10 در وقت خوردن و آشامیدن و نیز در آغاز خوردن هر نوع از غذاهای سفره، و چنانچه هنگام شروع به غذا فراموش کند، مستحب است هر زمان که یادش بیاید نام خدا را ببرد. 11
قسم با ذکر نام خداوند محقّق میشود12) ر قسم (. همچنین از شرایط حلّیت ذبیحه13) ر ذبح (و شکار) ر صید (بردن نام خداوند است و ترک عمدی تسمیه موجب حرمت آنها میشود. 14
تسمیه به معنای دوم در بابهایی نظیر نکاح، طلاق و لعان به کار رفته است.
از شرایط صحّت عقد ازدواج، تمییز زوجه یا زوج از غیر آن با اشاره یا توصیف و یا تسمیه) تعیین او به اسم (است. 15 در طلاق16 و لعان17) ر لعان (نیز حکم همین گونه است.
) ر اسم (
1. وسائل الشیعة 2 423 /1. الحدائق الناضرة 4 54. 3 50 /2. جواهر الکلام 6 122 /3. 5 330 /2. وسائلالشیعة7 423 /1. جواهر الکلام 8 81 /14. العروة الوثقی 9 413 /2.
________________________________________
481
الحدائق الناضرة 10 238 /17. العروة الوثقی 11 800 /2. جواهر الکلام 59 /34. 17 104 /32. 16 157 /29. 15 30. 14 114 - 113 /36. 13 226 /35. 12 453 - 451 /36.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 480
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «تعیین به اسم» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 480