بین الطلوعین

توضیح مفهومی

بین الطّلوعین: مدّت زمان میان فجر صادق تا برآمدن آفتاب.

از آن به مناسبت در بابهای طهارت، صلات، حج، تجارت و نکاح سخن رفته است.

بحث مهم مطرح در فقه درباره بین الطلوعین این است که این مدّت زمان از روز به شمار می‏رود یا از شب؟ به عبارت دیگر آیا آغاز روز طلوع فجر صادق است) ر فجر (یا طلوع خورشید؟ معروف و مشهور، قول نخست است، بنابر این، روز عبارت است از مدّت زمان میان طلوع فجر صادق و غروب خورشید. 1 قول سومی نیز در مسئله وجود دارد که با برخی روایات منطبق است و آن این است که زمان یادشده نه از شب به شمار می‏رود و نه از روز بلکه زمان مستقل و جدا از شب و روز است. 2 مدّت شب بنابر قول اوّل کوتاه‏تر از مدّت شب بنابر قول دوم است. در نتیجه زمان نیمه شب - که آخر وقت نماز مغرب و عشا است - بنابر قول اوّل زودتر از زمان نیمه شب بنابر قول دوم می‏باشد. 3

آغاز وقت ادای نماز صبح طلوع فجر صادق و انتهای آن طلوع خورشید است. 4 زمان وقوف اختیاری) ر وقوف (در مشعر، بین الطّلوعین است. 5

اشتغال به تعقیب) ر تعقیب (بعد از نماز صبح تا برآمدن آفتاب6 و دعا کردن در بین الطّلوعین7 از مستحبات مؤکّد است. نیز مستحب است مباهله) ر مباهله (بین الطّلوعین انجام گیرد. 8 در مقابل، خوابیدن، 9 آمیزش کردن10 و نیز اشتغال به کسب و کار در این وقت کراهت دارد. 11

1. الحدائق الناضرة 53 /6؛ جامع المدارک 170 /1؛ التنقیح) الصلاة (272 267 /1 و 2 386. التنقیح) الصلاة (272 /1؛ وسائل الشیعة 52 /4؛ مستدرک الوسائل 3 165 /3. العروة الوثقی 4 516 /1. الحدائق الناضرة 201 /6؛ جواهر الکلام 5 96 /7. جواهر الکلام 6 85 /19. وسائل الشیعة 136. 8 67 /7. 7 458 /6؛ کشف الغطاء 9 508 - 507 /3. وسائل الشیعة 11 125 /20. 10 496 /6. جواهر الکلام 456 /22.

منابع

1. فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 217

اصطلاح‌نامه

اعم

صبح

وابسته

آمیزش بین طلوعین، خواب بین الطلوعین، سوم بین الطلوعین

منابع

• فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 2 : صفحه 217