انحلال علم اجمالی
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
انحلال علم اجمالی : محدود شدن دایره شمول علم اجمالی با خروج بعضی از اطراف
انحلال علم اجمالی، به معنای محدود شدن دایره شمول علم اجمالی خاص و خارج شدن بعضی از اطراف، از دایره شمول آن است که این امر، یا موجب تبدیل علم اجمالی به علم اجمالی کوچک تر شده و یا سبب از بین رفتن و تبدیل آن به علم تفصیلی به بعضی از اطراف و شک بدوی نسبت به بعضی دیگر میگردد.
مثال برای مورد اول، انحلال ' علم اجمالی اکبر ' به ' علم اجمالی کبیر ' است، زیرا دایره شمول علم اجمالی اکبر، تمام مشتبهات (مظنونات، مشکوکات و موهومات) را در بر میگیرد، ولی دایره علم اجمالی کبیر، فقط شامل امارات ظنی است.
مثال برای مورد دوم جایی است که مکلف، به نجاست یکی از دو ظرف موجود، علم اجمالی دارد، اما از راهی، به نجاست یک ظرف معین از آن دو ظرف علم تفصیلی پیدا میکند؛ در این صورت، علم اجمالی سابق وی منحل شده و تبدیل به علم تفصیلی به نجاست ظرف خاص و شک بدوی نسبت به ظرف دیگر میگردد که در مورد ظرف اول، اجتناب واجب است و در مورد ظرف دوم، شک بدوی پدید میآید و نسبت به آن اصل برائت جاری میگردد.
انحلال علم اجمالی کبیر به علم اجمالی صغیر، بر دو امر متوقف است:
1. اطراف علم اجمالی صغیر، بخشی از اطراف علم اجمالی کبیر باشد که منحل شده است؛
2. مقدار معلوم به اجمال در علم اجمالی صغیر، از مقدار معلوم به اجمال در علم اجمالی کبیر بیشتر نباشد.
منابع
- دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 405
- فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 28
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 267
- اصطلاحات الاصول : صفحه 82
- المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه (284-285)
- فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 200
- فرهنگ نامه اصول فقه
اصطلاحنامه
مترادفات
از واژه «انحلال علم اجمالی» بجای واژههای زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
نمایههای موضوعی
جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاحنامه).
برای دسترسی به نمایههای شامل واژه انحلال علم اجمالی به زیرصفحه انحلال علم اجمالی/نمایههای موضوعی مراجعه کنید.
منابع
- آراؤنا فی اصول الفقه جلد 1 : صفحه 156
- اجود التقریرات جلد 1 : صفحه 483
- اجود التقریرات جلد 2 : صفحه 117، 131، 140، 193، 245، 248، 287، 289
- اصطلاحات الاصول : صفحه 82، 83
- اصول الاستنباط : صفحه 242
- الاصول العامة للفقه المقارن : صفحه 531
- الحلقة الثالثة فی اسلوبها الثانی جلد 3 : صفحه 141، 145، 190، 266، 267، 268، 269، 293، 294، 295، 297، 317، 325، 426
- الفوائد الحائریة : صفحه 62
- المحصول فی علم الاصول جلد 3 : صفحه 414، 415
- المحکم فی اصول الفقه جلد 3 : صفحه (284-285)
- المحکم فی اصول الفقه جلد 4 : صفحه 76، 318، 357
- المعالم الجدیدة للاصول : صفحه 185
- انوار الاصول جلد 3 : صفحه 135، 138، 139، 140
- بحوث فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 227
- بحوث فی علم الاصول جلد 5 : صفحه 80، 239، 240، 249، 251، 343
- تهذیب الاصول جلد 2 : صفحه 205، 206، 339
- حقایق الاصول جلد 2 : صفحه 242، 249، 289، 313، 319، 320
- دروس فی علم الاصول جلد 1 : صفحه 139، 405
- دروس فی علم الاصول جلد 2 : صفحه 167، 338، 375، 385
- فرائد الاصول جلد 1 : صفحه 28، 353
- فوائد الاصول جلد 2 : صفحه 200، 543
- فوائد الاصول جلد 4 : صفحه 37، 44، 46
- کفایة الاصول : صفحه 413، 414
- مصباح الاصول جلد 2 : صفحه 305، 380، 433
- منتقی الاصول جلد 4 : صفحه 310، 311، 328، 357، 486، 488
- منتقی الاصول جلد 5 : صفحه 87، 90، 91، 92، 93، 95، 96، 99، 100، 164، 167، 169، 170، 198، 199، 200، 202، 212، 342
- نهایة الاصول : صفحه 50، 581
- نهایة الافکار جلد 3 : صفحه 350
- نهایة الافکار جلد 4 جزء -1 : صفحه 176
- نهایة الافکار جلد 4-1 : صفحه 176