استهلال ( دیدن ماه )
از دانشنامه علوم اسلامی
بر روی "◄" کلیک کنید)
توضیح مفهومی
استهلال
استهلال: دیدن یا آشکار شدن ماه نو (--» هلال) فریاد نوزاد پس از ولادت.
استهلال به مفهوم دوم از نشانه‌های حیات کودک شمرده شده 1 و از آن به مناسبت در باب‌های طهارت، وصیّت، ارث، شهادات و دیات سخن رفته است.
استهلال با گواهی دو مرد، یک مرد و دو زن یا چهار زن ثابت می‌شود. به قول
مشهور، شهادت زن در استهلال حتی در صورت وجود گواه مرد نیز پذیرفته است. 2
احکام: اگر نوزاد پس از تولد، فوری بمیرد، در صورتی که بر زنده به دنیا آمدن او نشانه‌ای مانند استهلال وجود داشته باشد، در استحباب خواندن نماز میّت بر او اختلاف است. استحباب آن به مشهور نسبت داده شده است. 3
جنین در صورتی ارث می‌برد که زنده به دنیا بیاید. از نشانه‌های زنده بودن آن، استهلال پس از تولد است. 4 وصیّت برای جنین درست است، لیکن استقرار آن منوط به زنده متولد شدن او است که استهلال از نشانه‌های آن است. 5
اگر بر اثر ورود جنایتی بر زن، جنین در رحم او سقط شود، چنانچه نوزاد پس از سقط، استهلال کند و بمیرد، بر مسبّب آن دیه کامل (هزار مثقال طلا) ثابت می‌شود. 6
1 - المبسوط 4 124 و مسالک الافهام 13 60.
2 - جواهر الکلام 41 170 و 173 - 174.
3 - 12 9 و مستمسک العروة 4 214.
4 - جواهر الکلام 39 70.
5 - 28 386.
6 - 43 365.
منابع
- فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع) جلد 1 : صفحه 466
اصطلاح‌نامه
مترادفات
از واژه «استهلال ( دیدن ماه )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:
اعم
اخص
وابسته
== منابع ==index.php?catid=50