عملکردها

اختلاف روایات قرائات

از دانشنامه علوم اسلامی

توضیح مفهومی

اختلاف روایات قرائات : اختلاف روایات منقول از صحابه در کیفیت قرائت آیات

یکی از عوامل ایجاد اختلاف در قرائت‌ها، روایات منقول از صحابه است. صحابه قرائت قرآن کریم را از زبان رسول خدا (ص) به صورت‌های مختلف دریافت می‌کردند؛ مثلاً مصحف «ابن‌مسعود» با مصحف «ابی‌بن‌کعب» اختلاف داشت.

زرقانی می‌گوید: صحابه در اخذ و تلقی قرآن کریم از رسول خدا (ص) مختلف بودند: پاره‌ای از آنان قرآن را بر اساس یک حرف و یک وجه از آن حضرت فرامی‌گرفتند؛ پاره‌ای دیگر با دو حرف و دو وجه؛ و عده‌ای نیز با حروف و وجوهی بیش از آن، قرآن را از آن حضرت فرا می‌گرفتند.

آن‌گاه اینان در سرزمین‌های اسلامی پراکنده شدند؛ در حالی که چنین اختلافی در اخذ حروف و وجوه قرائت داشتند. قهراً تابعین نیز در اخذ قرآن از صحابه مختلف بودند. این وجوه در طول تاریخ از تابعین به نسل‌های بعد منتقل شد و به همین نحو در دسترس استادان قرائت و قاریان مشهور قرار گرفت.

همچنین معلمانی که همراه مصاحف عثمانی به بلاد فرستاده شده بودند، شنیده‌هایشان از صحابه را در مصاحفی فاقد نقطه‌گذاری و شکل، به مردم عرضه کردند، و از این راه، اختلاف روایات صحابه در زمینه قرائت قرآن کریم منتشر شد.

منابع

  1. تاریخ قراءات قرآن کریم : صفحه 121

اصطلاح‌نامه

اعم

اسباب اختلاف قرائات

منابع

  • تاریخ قراءات قرآن کریم : صفحه 121