آیه ایذاء (علوم قرآنی )

توضیح مفهومی

آیه ایذاء ( علوم قرآنی ) : آیه 57 سوره احزاب، در باره جزای اذیت کردن خداوند و پیامبر (ص)

آیه 57 سوره احزاب در باره کسانی صحبت می‌کند که موجب ایذاء و آزار و ناراحتی خداوند و رسول گرامی اش می‌شوند و به آنها هشدار می‌دهد که عذاب سختی در پیش خواهند داشت: «إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ لَعَنَهُمُ اللَّهُ فِی الدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ وَ أَعَدَّ لَهُمْ عَذاباً مُهِیناً»؛ «کسانی که خدا و پیامبرش را ایذاء می‏کنند خداوند آنها را در دنیا و آخرت از رحمت خود دور می‏سازد و برای آنان عذاب خوار کننده‏ای آماده کرده است». از همین رو این آیه را «آیه ایذاء» می‌گویند.

در اینکه منظور از' ایذاء پروردگار' چیست، بعضی گفته‏اند همان کفر و الحاد است که خدا را به خشم می‏آورد، چرا که آزار در مورد خداوند جز ایجاد خشم مفهوم دیگری نمی‏تواند داشته باشد. این احتمال نیز وجود دارد که ایذاء خداوند همان ایذاء پیامبر (ص) و مؤمنان است، و ذکر خداوند برای اهمیت و تاکید مطلب است. و اما ایذاء پیامبر اسلام ص مفهوم وسیعی دارد، و هر گونه کاری که او را آزار دهد شامل می‏شود، اعم از کفر و الحاد و مخالفت دستورات خداوند، همچنین‏ نسبتهای ناروا و تهمت، و یا ایجاد مزاحمت به هنگامی که آنها را دعوت به خانه خود می‏کند همانگونه که در آیه 53 همین سوره آمده: «إِنَّ ذلِکُمْ کانَ یُؤْذِی النَّبِیَّ»؛ «این کار شما پیامبر را آزار می‏دهد»، و یا موضوعی که در آیه 61 سوره توبه آمده که پیامبر (ص) را به خاطر انعطافی که در برابر سخنان مردم نشان می‏داد به خوش‏باوری و ساده دلی متهم می‏ساختند: «وَ مِنْهُمُ الَّذِینَ یُؤْذُونَ النَّبِیَّ وَ یَقُولُونَ هُوَ أُذُنٌ»؛ «گروهی از آنها پیامبر را آزار می‏دهند و می‏گویند: او آدم خوش‏باوری است که گوش به حرف هر کس می‏دهد». حتی از روایاتی که در ذیل آیه وارد شده چنین استفاده می‏شود که آزار خاندان پیامبر (ص) ، به خصوص علی (ع) و دخترش فاطمه زهرا (س) نیز مشمول همین آیه بوده است.

منابع

1. لباب النقول فی اسباب النزول : صفحه 163
2. تفسیر نمونه جلد 17 : صفحه 421
3. المیزان فی تفسیر القرآن جلد 16 : صفحه 338
4. مجمع البیان فی تفسیرالقرآن جلد 8 : صفحه 579

اصطلاح‌نامه

مترادفات

از واژه «آیه ایذاء ( علوم قرآنی )» بجای واژه‌های زیر استفاده کنید:

آیه 057 احزاب

اعم

اسامی آیات

نمایه‌های موضوعی

جستجوی محتوای اطلاعاتی منابع به منظور دستیابی کاربران به موضوع مورد نظر از بین سایر موضوعات، از طریق واژگان کنترل شده(اصطلاح‌نامه).

برای دسترسی به نمایه‌های شامل واژه آیه ایذاء (علوم قرآنی ) به زیرصفحه آیه ایذاء (علوم قرآنی )/نمایه‌های موضوعی مراجعه کنید.

منابع

• المیزان فی تفسیر القرآن جلد 16 : صفحه 338
• تفسیر نمونه جلد 17 : صفحه 421
• لباب النقول فی اسباب النزول : صفحه 163
• مجمع البیان فی تفسیرالقرآن جلد 8 : صفحه 579